نیلوفر بیگلری- دکترای تخصصی فیزیولوژی ورزشی، پژوهشگر
 دیابت یا دیابت ملیتوس (شیرین) به عنوان یک بیماری متابولیک با اختلال در سطح چربی و گلوکز خون همراه است. که مشخصه آن افزایش مزمن قندخون است. دیابت یکی از بیماری‌های همه گیر در دنیاست. این بیماری با تعامل بین مقاومت به انسولین و کاهش عملکرد سلول‌های بتای پانکراس به وجود آمده که ناشی از فقر حرکتی و فشارهای روحی و روانی، سبک زندگی کم تحرک و پیشرفته شدن وسایل که شاخص کشورهای پیشرفته و در حال توسعه می‌باشد باعث افزایش شیوع بیماری‌هایی از جمله دیابت شده است. دیابت یکی از مهم‌ترین عوامل خطرساز برای بیماری‌های قلبی عروقی به شمار می‌رود.تحقیقات نشان می‌دهد که در دنیا میلیون‌ها نفر مبتلا به دیابت هستند که تعداد زیادی از آنها در منطقه خاورمیانه و چندین میلیون نفر از آنها در ایران زندگی می‌کنند. لذا به عنوان یک مشکل عمده سلامت در تمام نقاط جهان و بویژه در کشورهای در حال توسعه و ایران به شمار می‌آید. پیش بینی شده است که تا سال ۲۰۴۰ شیوع دیابت در دنیا به دو برابر خواهد رسید که از مهمترین علل آن می‌توان به سبک زندگی از قبیل فعالیت بدنی کم، تغذیه ناسالم و سالمندی اشاره کرد. این بیماری با شرایط دیگری نظیر پرفشاری خون، افزایش تری گلیسرید، کاهش لیپوپروتئین پرچگال (HDL)، افزایش لیپوپروتئین کم چگال (LDL) که عوامل خطر بیماری‌های قلبی - عروقی هستند؛ همراه است از علائم و ویژگی‌های دیابت ملیتوس هایپرگلیسمی (افزایش بیش از حد قند خون)، همراه با اختلال در سطح چربی و گلوکز خون است. افراد مبتلا به دیابت در مقایسه با افراد عادی ۲۵ برابر احتمال نارسایی کلیه، ۲۰ برابر احتمال نابینایی، ۴۰ برابر احتمال قطع عضو، ۳ برابر احتمال حمله مغزی و ۵ برابر احتمال حمله قلبی دارند. دو عامل مهم چاقی و عدم فعالیت بدنی در توسعه بیماری دیابت ملیتوس غیر وابسته به انسولین (دیابت نوع ۲) نقش دارند. شیوع این بیماری در آینده نیز به همین دلایل رو به افزایش است. رژیم غذایی کم کالری و ورزش در کنترل قندخون و سطوح چربی این بیماران از طریق کاهش وزن نقش مهمی دارد. چاقی به طور مستقل خطر ابتلاء به بیماری دیابت را ۱۰ برابر در مقایسه با کسانی که وزن عادی دارند؛ افزایش می‌دهد. چاقی به خصوص چاقی شکمی با مقاومت انسولین، افزایش گلوکز خون، افزایش فشار خون و دیس لیپیدمی (اختلال چربی خون) همراه است. کاهش وزن‌های کوتاه مدت در درمان چاقی، بافت چربی را کاهش می‌دهد. ورزش اصلی ترین راه درمان برای بیماران مبتلا به دیابت ملیتوس است. فعالیت بدنی می‌تواند نقش کاملاً مستقلی را در جلوگیری و به تأخیر انداختن زمان شروع دیابت نوع ۲ جدای از تاثیرش بر کاهش وزن و ترکیب بدنی داشته باشد. فعالیت بدنی منظم در افزایش حساسیت انسولین، افزایش متابولیسم گلوکز مؤثر است. روش‌های مختلفی از فعالیت بدنی به همراه رعایت رژیم غذایی به طور گسترده برای جلوگیری از دیابت پیشنهاد شده اند. انجمن دیابت آمریکا برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ پیشنهاد می‌کند که تمرینات هوازی را حداقل ۱۵۰ دقیقه با شدت متوسط و یا حداقل ۹۰ دقیقه از تمرینات سخت هوازی را هر هفته انجام دهند. البته این تمرینات برای بالغین مبتلا به دیابت که احتمالاً به چاقی، بیماری‌های قلبی-عروقی و آرتریت (التهاب مفصل) مبتلا هستند؛ مناسب نیست. تمرینات منظمی مانند تای چی چوآن، یوگا، پیلا تس، پیاده روی سریع و شنا می‌تواند باعث بهبود قابل ملاحظه‌ای در پرفشاری خون و دیابت شود.