آینده ارز نیما در دستان بانک مرکزی

آینده ارز نیما در دستان بانک مرکزی

بانک مرکزی قصد دارد بازار ارز نیما را حذف و به بازار ارز توافقی منتقل کند؛ اما اینکه این کار چه زمانی انجام خواهد شد و آیا به صورت کامل در بازار ارز توافقی ادغام می‌شود یا خیر در هاله‌ای از ابهام است.گروه اقتصادی خبرگزاری فارس؛ «بازار ارز توافقی» این روزها در محافل کارشناسی و رسانه‌ای مورد توجه قرار گرفته است و گفت‌و‌گو‌های زیادی حول آن شکل گرفته است. چند وقت پیش محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی از تلاش این بانک برای انتقال بازار نیما به بازار ارز توافقی خبر داد تا نرخ در این بازار تعیین شود.موضوعی که نشان می‌دهد بانک مرکزی سیاست ارز تک نرخی در آینده را در پیش خواهد گرفت و نرخ ارز به جای بازار نیما در یک بازار توافقی و به جای بانک مرکزی با توافق صادرکنندگان و واردکنندگان تعیین خواهد شد. به گفته رئیس‌کل بانک مرکزی در حال حاضر تنها پتروشیمی‌ها و پالایشی‌ها، ارز خود را در سامانه نیما عرضه می‎کنند که نرخ خوراک ‎آن‌ها نیز بر اساس نرخ نیما تعیین می‎شود. با این حال این احتمال وجود دارد که این شرکت‌ها نیز ارز خود را با نرخ توافقی و در بازار ارز توافقی عرضه کنند؛ چنانکه علی شهیدی، مدیر ارز بازرگانی و عملیات ارزی مرکز مبادله ایران گفته است که شرکت‌های صادرکننده که اجبار به فروش ارز در سامانه‌ نیما را دارند، فعلاً تأثیری از این سامانه نمی‌پذیرند، اما در صورتی که سامانه نیما حذف و معاملات به سامانه ارز توافقی منتقل شود، امکان فروش ارز با نرخ توافقی را خواهند داشت.با وجود این علی سعیدی، مدیرعامل مرکز مبادله چند روز پیش گفت که فلسفه بازار ارز توافقی این نیست که جای سامانه نیما را بگیرد؛ چراکه بخشی از این تصمیم به سیاست‌های وزارت صمت برمی‌گردد که آیا به دنبال این است که کل ورودی‌ها و خروجی‌های ارز حمایتی را از نیما حذف کرده و به بازار ارز توافقی بیاید یا بالعکس.هرچند زمان حذف بازار نیما مشخص نیست؛ اما به نظر می‌رسد در نهایت بانک مرکزی این بازار را حذف و به‌صورت ناظر در بازار ارز توافقی حضور پیدا خواهد کرد. موضوعی که رئیس بانک مرکزی نیز بر آن تأکید کرده است.حذف این بازار نیز به این معناست که نرخ ارز دیگر توسط بانک مرکزی تعیین نمی‌شود بلکه این نرخ بازار ارز توافقی است که تعیین‌کننده نرخ خواهد بود و بانک مرکزی نیز از همان قیمت تبعیت خواهد کرد. برخی کارشناسان این اقدام را مفید و از مرجعیت افتادن نرخ ارز آزاد و به نفع تولیدکنندگان و برخی نیز بازگشت ارز رسمی با نرخی بالاتر می‌دانند.محسن زارعیان، کارشناس بازار سرمایه معتقد است حذف نرخ ارز نیما و ایجاد بازاری کارا در مورد ارز توافقی، می‌تواند باعث افزایش درآمدزایی شرکت‌های صادرکننده بورسی، رشد تولید و افزایش ظرفیت‌های تولیدی شود. اما محمدطاهر رحیمی می‌گوید که ایجاد بازار توافقی در شرایطی که بازیگران بازار غیررسمی فاقد هرگونه شناسنامه و تراکنش‌های آنان فاقد هرگونه شناسه است، هر تلاشی از سوی بانک مرکزی برای ایجاد بازار، با پاسخ قیمتیِ بالاترِ بازار سیاه مواجه می‌شود.کارشناسان معتقدند مشکل چند نرخی بودن ارز در ایران ریشه‌های عمیقی دارد و اگرچه برداشتن سقف نرخ ارز نیما می‌تواند تا حدی به کاهش فشار روی بازار آزاد کمک کند اما به تنهایی نمی‌تواند این مشکل را حل کند؛ چراکه عواملی مانند نوسانات شدید قیمت نفت، کسری تراز تجاری و تقاضای بالای ارز در بازار سیاه، به عنوان چالش‌های اساسی در این زمینه شناخته می‌شوند که باید برای آن‌ها چاره‌جویی کرد.
ارسال دیدگاه