نقش دیپلماسی اقتصادی در رشد هشت درصدی

نقش دیپلماسی اقتصادی در رشد هشت درصدی

یکی از مسائل مهم کشور ما در حال حاضر رشد هشت درصد است؛ امر مهمی که به زعم اشتباه برخی کنار گذاشته شده است که در حقیقت به معنای کنار نهادن برنامه هفتم خواهد بود؛ در صورتی که این برنامه امکان‌پذیر است و یکی از مواردی که به تحقق آن کمک ویژه می‌کند دیپلماسی اقتصادی است؛‌ بخش اول گفتگو با مهندس مهدی صفری معاون اقتصادی وزارت امور خارجه در دولت شهید رئیسی را می‌خوانیم؛ بفرمایید در خصوص دیپلماسی اقتصادی، تجربه شما در دولت شهید رئيسی و نقش آن در رشد هشت درصدی؛ ما در خدمت هستیم
خلق پول؛ گام مهم در دیپلماسی اقتصادی
ضمن عرض سلام، در زمان حضور در وزارت امور خارجه برای خودمان یک سری چهارچوب در مسئله‌ی دیپلماسی اقتصادی تعریف کرده بودیم. مسئله‌ی اول خلق پول خارجی بود حال می‌خواهد دلار، یوان، روپیه و یا یورو باشد؛ دوستان مستحضر هستند که هر چه این درآمد ارزی ما بیشتر باشد ثبات بیش‌تری در پشتوانه‌ی پول کشور که همان ریال است ایجاد خواهد شد. مسئله‌ی خلق پول خارجی علاوه بر ثبات ریال فواید دیگری از جمله ایجاد شغل بیشتر و امنیت را برای ما به ارمغان می‌آورد یعنی هر مقدار که ما کار اقتصادی و تجاری خود را بیش‌تر کنیم علاوه بر ایجاد شغل، امنیت کشور هم به خصوص در مرزها بالاتر می‌رود؛ حال این کار اقتصادی می‌خواهد صادرات، واردات و یا ترانزیت باشد. در مسئله‌ی خلق پول خارجی اولین چیزی که به ذهن انسان می‌رسد صادرات است که خب یک مسئله‌ی واضح و بدیهی است اما پرسش مهم این است که صادرات باید به کدام کشورها باشد؟ پس از این پرسش ما کشورهای هدف را مشخص کردیم که کشورهای مشترک المنافع، کشورهای همسایه، کشورهای آفریقا و آمریکای لاتین و شرق آسیا جزو آن‌ها بودند.
رشد صادرات در دولت شهید رئيسی
همه دوستان مستحضر هستند و نیازی به توضیح نیست که رشد ما در صادرات، در دولت شهید رئیسی مخصوصاً در سال سوم در صادرات غیرنفتی به عدد بسیار خوبی رسید. مورد بعدی در مسئله‌ی خلق پول خارجی واردات است و شاید سؤال پیش بیاید که ما چطور می‌توانیم از واردات برای خلق پول خارجی استفاده کنیم؛ کاری که ما در مسئله‌ی واردات انجام دادیم این بود که در هر حوزه‌ای، کشورهای ثانویه‌ای را انتخاب کردیم که بتوانند همان جنس را با همان کیفیت اصلی به دست ما برسانند اما در حمل و نقل برای ما ارزان‌تر باشد به عنوان مثال گوشت گاوی که از برزیل وارد می‌شد را از کشور همسایه‌ی خودمان یعنی پاکستان وارد کردیم و در هزینه‌ی حمل و نقل این واردات صرفه جویی کردیم؛ مصرف روزانه‌ی کشور ۶۰۰ تن گوشت گاو است و در حال حاضر روزی ۲۵۰ الی ۳۰۰ تن گوشت گاو وارد کشور می‌شود زیرا اعتقاد وزارت کشاورزی و دامداران این است که اگر مقدار بیشتری گوشت گاو وارد کنیم قیمت آن پایین می‌آید و برای تولید کننده‌ی داخلی دیگر صرفه‌ی اقتصادی ندارد البته این حرف آن‌ها است و من آن را قبول ندارم و به هر حال می‌توانستیم تمام نیاز مصرفی کشور را در این مسئله از کشور همسایه تأمین کنیم البته با هزینه‌ی کمتر.
چندتایی کردن منابع واردات
مسئله‌ بعدی در چهارچوب مسئله‌ی دیپلماسی اقتصادی این بود که بایستی منبع کالاهای وارداتی را چند تایی کنیم به عنوان مثال یک کالا فقط از چین وارد می‌شد و می‌گفتند به خاطر تحریم است که البته دلال‌ها این مسائل را ایجاد می‌کنند. کاری که ما انجام دادیم دایورسیکا یا همان چند منبعی کردن منابع وارداتی بود و در حال حاضر منابع همین کالا از صربستان، روسیه سفید، قزاقستان و آن کشورهای مربوطه وارد می‌شود؛ البته این کالا یک بیس برای کود شیمیایی است و با چند منبعی کردن هم قیمت آن ارزان‌تر شد و هم نگرانی وارد کنندگان این ماده مثل وزارت کشاورزی رفع شد. در کنار واردات، مسئله‌ی انتقال تکنولوژی هم مسئله‌ی بسیار مهمی است و بر خلاف تصور عامه‌ی مردم که خیال می‌کنند انتقال تکنولوژی باید از خارج کشور به کشورمان صورت بگیرد، در بسیاری از موارد این ایران است که صادر کننده‌ی تکنولوژی به کشورهای دیگر است. لذا درست است که ما در زمینه‌هایی مانند مواد اولیه‌ی دارو و کودهای شیمیایی و... با بحران مواجه هستیم و باید به نوعی وارد کننده‌ی تکنولوژی باشیم اما این تصور که کشور ما همیشه وارد کننده‌ی تکنولوژی است یک اشتباه است. به عنوان مثال ما یک میلیارد دلار مواد اولیه‌ی دارو از هند و چین وارد می‌کنیم؛ این فرمولاسیون می‌خواهد ای پی آی می‌خواهد اینترمدیاتور می‌خواهد که خب یک کار خوبی در عسلویه انجام شد مخصوصاً تو اینترمدیاتور آن از ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلیون دلار در حال تولید است و ان شاءالله ادامه پیدا می‌کند. فورمولاسیون آن هم این است که یا باید آن را شورت کات کنیم و یا اینکه شرکت‌های دانش بنیان آن فرمولاسیون را پیدا کنند تا بشود آن را در داخل تولید کرد البته یک اشکالی که وجود دارد به عنوان مثال این است که وقتی دارویی داخلی سازی می‌شود به سرعت روی آن نرخ زیر یک دلار می‌گذارند اما همان دارو از خارج با قیمت ۵ دلار وارد کشور می‌شود که این موضوع انگیزه‌ی شرکت‌های دانش بنیان را کاهش می‌دهد ولی خوشبختانه تدابیری اتخاذ شد تا محصول داخلی هم ۳ الی ۴ سال به قیمت نمونه‌ی خارجی آن به فروش برسد.
انتقال تکنولوژی از ایران به دیگر کشورها
اما نکته مهم این است که انتقال تکنولوژی فقط از خارج به داخل نیست بلکه در بسیاری از موارد انتقال تکنولوژی از داخل کشور به خارج کشور صادر می‌شود یعنی ما با بعضی از کشورهای همسایه سالیانه ۱۲ الی ۱۴ میلیارد دلار صادرات داریم و آن کشورها هم همواره در تلاش هستند تا بتوانند محصولات وارداتی خود را داخلی سازی کنند که ما برای اینکه در آن کشورها بازار دائم داشته باشیم باید محصولاتی را در آن کشورها داخلی سازی کنیم که کشور خودمان به آنها نیاز دارد پس انتقال تکنولوژی دوطرفه است و به نظر من در ابتدا در جهت خودکفایی و استقلال اقتصادی است و پس از آن برای حفظ بازار و صادرات بیشتر...
ارسال دیدگاه