گروه فرهنگ و هنر: «شهر فرنگ»، «هفت»، «سینمادو»، «چشم شب روشن»، «شب‌های شفاهی»، «کافه ‌فیلم»، «سینماگونه»، «سینمایک»، «سینماسلامت» و برخی دیگر، تنها بخشی از مجموعه برنامه‌هایی هستند که از افزایش تمایل صداوسیما به پرداخت جدی به موضوع سینما حکایت می‌کنند. اما این برنامه‌ها تا چه اندازه از تنوع لازم برای جذب مخاطب برخوردارند؟ آیا این برنامه‌ها کیفیت محتوایی لازم را در شیوه‌های آگاهی‌بخشی ناظر به مسائل روز سینمای ایران و جهان، دارا هستند؟ به کارگیری عنصر خلاقیت در فرم و محتوای برنامه‌های سینمایی سیما تا چه اندازه مورد توجه برنامه‌سازان قرار دارد؟
حذف هم‌پوشانی‌های مزاحم
اگرچه نفس حرکت تلویزیون به سمت پوشش دادن مسائل سینما و آگاهی‌بخشی به مخاطبان در این حوزه حائز اهمیت و ارزش است اما به نظر می‌رسد که با افزایش تعداد این برنامه‌ها، بخش قابل توجهی از آنان دچار هم‌پوشانی شده باشند. این اتفاق، موضوعی است که دست‌کم دوتن از سردبیران و مجریان برنامه‌های فعلی یعنی اکبر نبوی و محمود گبرلو در گفت‌وگوی قبلی «عصر ایرانیان» بدان اذعان نموده و ابراز امیدواری کردند که این مشکل با تدبیر مدیران سیما برطرف گردد. به همین جهت به سراغ مدیر مرکز طرح و برنامه سیما رفتیم تا علت این هم‌پوشانی‌ها و وجوه مثبت و منفی آن را جویا شویم. دکتر عبدالکریم خیامی، در پاسخ به این سوال که آیا وجود چنین هم‌پوشانی‌هایی را تایید می‌کند یا خیر، گفت: «قبلا هم‌پوشانی‌ها خیلی بیشتر بود. اما چند هفته‌ای است که جلساتی برگزار شده و با کمک سه شبکه اصلی که این جنس برنامه‌ها را نمایش می‌دهند، سیاست‌های جدید و خط مشی‌های سیما در حوزه سینما تدوین، نهایی و ابلاغ شده است. علاوه بر خط مشی عمومی‌ما در قبال سینما، تقسیم کاری هم صورت گرفته است.»خیامی‌در مورد این که این تقسیم کار تا چه حد جزئی و مصداقی است، گفت: «در این تقسیم کار ماموریت‌های هر برنامه از هم تفکیک نشده بلکه کلا در مقوله سینما و مقولاتی از این دست که هنری و اجتماعی هستند، هیچگاه نمی‌شود مسائل را صددرصد از هم جدا کرد و کاملا مستقل دید. یک بخش‌های مشترکی دیده شده است. حداقلی از هم‌پوشانی اشکالی ندارد ولی خوشبختانه در سری جدید تکرار مکراراتی که در رویکردها و طرح موضوعات هست کمتر شده است.»
خلاقیت عنصر فراموش‌شده
با این حال خود برنامه‌سازان، ماموریت‌ برنامه‌های خود را گفت‌وگو در حوزه‌های کلان و راهبردی سینما مطرح می‌کنند و این بدان معناست که اتفاقا هم‌پوشانی‌های موجود، نه تنها حداقلی نیستند بلکه اساسی‌تر به نظر می‌رسند. اغلب این برنامه‌ها، در قالب گفت‌وگومحور تهیه شده و با دعوت از کارگردانان و تهیه‌کنندگان و مدیران سینمایی از حیث محتوا نیز، خطوط خاص مشابهی را مثل مسائل صنفی و نظری سینما دنبال می‌کنند. دکتر خیامی‌در پاسخ به این مسئله تاکید کرد: «بخشی از این هم‌پوشانی ناگزیر است نمی‌شود چرا که مقولات سینما را مستقل از هم دید. مدیریت سینما را نمی‌توان جدای از تهیه‌کنندگان یا تهیه‌کنندگان را جدای از کارگردانان دید. ارکان بیست‌وچندگانه سینما کاملا درهم‌تنیده‌اند.» اگرچه این درهم‌تنیدگی، واقعیتی است که نمی‌توان از آن چشم پوشید اما به نظر می‌رسد که می‌توان از آن فرصت ساخت و با به‌کارگیری عنصر خلاقیت به طراحی برنامه‌های متنوع‌تری پرداخت. اگر این پاسخ را که درهم‌تنیدگی مقولات سینمایی مانع از حذف هم‌پوشانی‌های مزاحم است، صحیح بدانیم ناگزیریم بپذیریم که برنامه‌های سینمایی سیما نمی‌توانند چیزی بیش از تاک‌شوهای طولانی و بعضا کسالت‌بار باشند. حال آن که همین برنامه‌ها باید بتوانند لااقل مخاطب کودک و نوجوان را نیز به سینمای مخصوص و مطلوب خودشان متصل نمایند یا دست‌کم مطالبه وجود چینین سینمایی را رد آن‌ها ایجاد کنند.
فقط دو نوع برنامه!؟
مدیر مرکز طرح و برنامه سیما، در ادامه با تقسیم برنامه‌های سینمایی تلویزیون به دو دسته توضیح داد: «ما در این حوزه دو نوع برنامه داریم. بخشی از برنامه‌ها بر محور پخش فیلم هستند مثل برنامه سینماسلامت در شبکه سلامت یا برنامه سینمایک که به انتخاب فرد میهمان، فیلمی‌پخش شده و بعد خود آن میهمان به نقد و تحلیل آن می‌پردازد. این دسته برنامه‌ها هدف و ماموریت متفاوتی دارند. ما برای سیاست‌گذاری، به این بخش ورود نکرده‌ایم اما برنامه‌های نوع اول که وارد مسائل مدیریت سینما و مسائل صنفی و گیشه و امثالهم می‌شوند. تعداد کمتری دارند که برای این‌ دسته سیاست‌ها و ابلاغیه نوشته شده است. اساسا برنامه‌های پرمخاطب‌تر و جدی‌تر هم همین دسته اولند.» وی در ادامه در مورد چند برنامه خاص در این حوزه توضی داد: «البته گاهی ممکن است موضوعات برنامه‌ها یکی باشند اما رویکردها و اصطلاحا اپروچ برنامه متفاوت باشد. در مورد برنامه‌ شبکه دو و چهار، فکر نمی‌کنم مهمانان یا انتخاب موضوعات و رویکردها شبیه هم باشند. چهار معمولا در زمینه‌های نظری‌تر ورود می‌کند و شبکه دو بیشتر به موضوعات مدیریتی می‌پردازد.» اگرچه این مسئله‌ای است که با بررسی برنامه‌ها می‌توان به کم‌وکیف این ادعا بیشتر پی برد. با این حال به نظر می‌رسد که عدم ورود مصداقی و جزئی‌نگرانه به تولید برنامه‌های سینمایی سبب شده تا جای برنامه‌های جذاب و تاک‌شوهای تخصصی در حوزه‌هایی چون نویسندگی و مسائل سینمای اقتباسی، خلا ژانر در سینمای کشور و مانند این‌ها در جهت ذائقه‌سازی و ایجاد مطالبه در عموم تماشاگران بیش از پیش خالی باشد.
تفکیک ماموریت‌ها مقدمه‌ ایجاد هم‌افزایی
خیامی‌ضمن تایید این مشکلات، درباره راهکارهای حل آن از جمله وجود جلساتی مشترک میان برنامه‌سازان این مجموعه‌ها که پیش‌تر برخی از آنان نیز در گفت‌وگو با «عصر ایرانیان» از این پیشنهاد استقبال کرده بودند، گفت: «این پیشنهاد، پیشنهاد خوبی است و باید اجرایی‌اش کرد. البته در مورد برنامه‌های نوع اول، ما، در سطح مدیران شبکه‌ها و بعضا مدیران گروه‌ها به علاوه برخی صاحب‌نظران سینمایی، جلسه مشترک برگزار کردیم. با این حال این پیشنهاد، راهکاری است که به نظرم باید اجرایی گردد.»دکتر خیامی‌در پاسخ به این سوال که باتوجه به مخاطب کم سینما در مقایسه با مخاطب تلویزیون، چه ضرورتی برای ساخت این تعداد برنامه در حوزه سینما وجود دارد، توضیح داد: «به هر حال وظیفه خود را ما حمایت از سینمای ملی می‌دانیم. البته در تعریف سینمای ملی اختلاف نظراتی هست. ولی اصل آن یعنی سینمایی که سازگار با هویت ملی ما باشد باید حمایت شود. البته این بدان معنا نیست که همه فیلم‌های سینمایی مثلا در تبلیغات تلویزیونی، باید به طور علی‌السویه مورد حمایت قرار بگیرند بلکه این به معنای حمایت از سینمای ملی به معنای عام آن است. از سوی دیگر، سینما ممکن است مخاطب وسیع و فراگیری به اندازه تلویزیون نداشته باشد و واقعا هم ندارد ولی همان مخاطبان محدود، نوعا کسانی هستند که می‌توانند در محیط اطراف خود موثر باشند. آن‌ها مخاطبان منفعلی نیستند خصوصا سینماروهایی که با اندیشه سینما را دنبال می‌کنند.» وی اضافه کرد: «تعدد عوامل مشترک تولید میان سیما و سینما، مسئله دیگر است. کارگردانان و نویسندگان سینمایی بسیاری در تلویزیون کار می‌کنند و از این جهت دغدغه‌ها می‌توانند به صورت مشترک پیگیری شوند.»
هفت برمی‌گردد
خیامی‌در پایان ضمن تایید این خبر که تلویزوین در تدارک برنامه‌های سینمایی جدیدی در آستانه جشنواره فیلم فجر است در مورد بازگشت برنامه سینمایی هفت به آنتن گفت: «گفت‌وگوهای آن انجام شده و فقط لازم است خواهش کنیم کسانی که درگیر موضوع سینما هستند، اجازه دهند که موضوع برنامه «هفت» در محیطی کارشناسانه‌ پیش رفته تا بتواند کمک‌حال سینما باشد.» وی در پاسخ به این که آیا مجری‌کارشناس هفت تعیین شده یا نه اعلام کرد: «طبیعتا تعیین رویکردها، محتوا و آیتم‌ها نسبت به مجری در اولویت است. گزینه‌هایی مطرحند اما فعلا تصمیمی‌گرفته نشده. تصمیم ما درباره هفت فعلا آسیب‌شناسی برنامه‌های قبلی است ولی برنامه داریم که هفت روی آنتن برگردد.»

جشنواره داستان انقلاب
 در جست‌وجوی انسان انقلاب
منیژه آرمین دبیر علمی‌دهمین جشنواره داستان انقلاب درباره رویکرد این جشنواره ادبی به موضوع انقلاب گفت: به نظرم انقلاب اسلامی‌ایران کلیتی است که باید شناخته شود. ما باید جایگاه انسان را در این رویداد مشخص کرده و به لایه‌های وجودی او پی ببریم. در جشنواره داستان انقلاب هم این رویکرد مورد توجه قرار دارد. به گزارش مهر، وی افزود: تجربه دوره قبلی جشنواره داستان انقلاب نشان داد خوشبختانه داستان انقلاب طیف گسترده‌تری از سوژه را شامل می‌شود و تنها محدود و منحصر به سال‌های ۵۷ و ۵۸ نیست. در واقع دو عنصر زمان و مکان در داستان‌ها توسعه یافته‌اند و این اتفاق باعث شده سوژه‌ها و قصه‌های بهتری از دل رخداد انقلاب خلق شوند. نویسنده رمان «شانزده سال» بر دسترسی کنونی به منابع و اسناد تاریخی برای پرداخت بهتر به موضوعات انقلاب اسلامی‌ایران توسط نویسندگان جوان تاکید کرد. دهمین جشنواره داستان انقلاب فروردین ۹۷ همزمان با هفته هنر انقلاب در حوزه هنری برگزار می‌شود.

موضع ناصر ملک‌مطیعی در قبال حواشی  برنامه‌هایش در سیما
امیر علی ملک مطیعی در پی پخش نشدن مصاحبه‌های پدرش از تلویزیون، در یادداشتی که در اختیار ایسنا گذاشت، تاکید کرد: «نخست اینکه ناصر ملک مطیعی پس از پخش نشدن مصاحبه‌هایش در رسانه ملی، هیچگونه نظر، صحبت و مصاحبه‌ای در این مورد نداشته است و موضعش سکوت است. نکته بعد اینکه هیچ‌گونه فیلمی‌از پشت صحنه این برنامه‌ها توسط ملک‌مطیعی و نزدیکانش در فضای مجازی منتشر نشده است. دوستان عزیز در فضای مجازی توجه داشته باشند که ناصر ملک مطیعی‌، هیچ‌گونه فعالیتی در دنیای مجازی، اعم از اینستاگرام، کانال تلگرام و... ندارد. اخیرا جوابیه‌ای برای یک روزنامه منتقد، در صفحه اینستاگرام منتسب به پدر، منتشر شده است که کذب محض است و به ناصر ملک مطیعی هیچ ارتباطی ندارد.» وی درپایان نسبت به پخش برنامه‌های وعده شده در تلویزیون ابراز امیدواری کرده است.

کتابخانه ملی به
 سالن مطالعه تبدیل شده است
مهشید برجیان معاون اداره کل اطلاع‌رسانی کتابخانه ملی در برنامه گفتگوی فرهنگی رادیو گفت‌وگو گفت: به دلیل عدم وجود کارکرد مناسب در کتابخانه‌های سطح شهرهای کشور، کتابخانه ملی از کارکرد اصلی خود فاصله گرفته و به یک سالن مطالعه تبدیل شده است. به گزارش مهر، وی گفت: آنچه که بیش از واسپاری نشریات به کتابخانه ملی از اهمیت برخوردار است، کارکرد کتابخانه ملی در زمینه خدمات‌رسانی به پژوهشگرهاست. در کتابخانه منابعی گردآوری می‌شود که ممکن است در کتابخانه‌های دیگر وجود نداشته باشد و محققین می‌توانند از این منابع بهره‌مند شوند.

تحقق راهبرد‌های حفظ قرآن
با کمک دانشگاه‌ها و مساجد
رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف با اشاره به ظرفیت‌های موجود برای تربیت حافظ قرآن گفت: دانشگاه‌های علوم و معارف و فرهنگیان، مساجد، بقاع و مؤسسات قرآنی ظرفیت‌های خوبی هستند که برای تحقق راهبرد‌های حفظ باید از آن‌ها بهره گرفت. به گزارش فارس، حجت‌الاسلام سیدمصطفی حسینی در نشست ستاد حفظ قرآن کریم این سازمان که باحضور نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان اوقاف و جمعی از مسئولان و صاحب نظران قرآنی برگزار شد با بیان اینکه آزمون سراسری حفظ و مفاهیم قرآن کریم دهم اسفند‌ماه با مشارکت معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌و مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف در سراسر کشور برگزار خواهد شد، گفت: این آزمون ملی در 26 رشته و 420 نقطه و حوزه امتحانی دهم اسفند‌ماه در سراسر کشور برگزار خواهد شد و ثبت‌نام این آزمون از 18 آذر‌ماه آغاز شده و تا 30 دی‌ماه از طریق سایت این آزمون ادامه خواهد داشت.

اعتقاد به نبوت، سرمنشاء
وحدت ادیان آسمانی
حجت‌الاسلام والمــــسلمین مـــحمدحسین مـختاری، رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی‌با بیان اینکه همان‌طور که در قرآن کریم آمده است، ما به تمام پیامبران اولوالعزم و در بین آنها حضرت عیسی (ع) اعتقاد داریم، اظهار کرد: قرآن یکی از مولفه‌های اعتقادی مسلمانان را در این می‌داند که علاوه بر اعتقاد به نبوت نبی مکرم اسلام (ص)، باید به نبوت عامه پیامبران نیز اعتقاد داشته باشند. وی در گفت‌وگو با ایسنا ادامه داد: این امر می‌تواند سرمنشاء وحدت بین ادیان آسمانی باشد، گرچه ما به انجیل فعلی اعتقاد نداریم و معتقدیم که دست بشر در آن وارد شده، اما در اصل ما به انجیل تحریف نشده که از سوی عیسی مسیح (ع) آمده اعتقاد داریم، چرا که همان شعاری را می‌دهد که سایر پیامبران بر آن اهتمام داشته‌اند.

ششمین محفل اوج هنر به پاسداشت نادر طالب زاده با عنوان «آقای نادر» با حضور چهره‌هایی چون حجت الاسلام پژمانفر، حجت الاسلام قائم مقامی، گلعلی بابایی، رضا برجی، محسن مومنی شریف، علیرضا قزوه، حمید داوود آبادی و بسیاری از علاقمندان ایشان، عصر دیروز در نخلستان مرکز فرهنگی رسانه‌ای اوج برگزار شد. به گزارش فارس، حجت الاسلام والمسلمین سید محمد قائم مقامی‌در ابتدای جلسه سخنان خود را با درود به شهدا که یادگاران انقلاب هستند آغاز کرد و گفت: من این نکته را بگویم، سخن گفتن درباره افرادی که به دوستی خداوند می‌رسند خوب نیست. از سوی دیگر دوستان خدا باید ریاضت بکشند و علی‌رغم میلشان باید سخن گفت و سر شخص را خداوند فاش می‌کند. مدت‌هاست آقای طالب‌زاده را اینگونه می‌شناسم، او فردی است که از انقلاب درک عمیق و روشنفکرانه از حقیقت انقلاب دارد؛ روشنفکری از ذات دین است. رضا برجی در بخش دیگر مراسم گفت: سخن گفتن اینجا سخت است، من سال‌هاست شاگرد نادر طالب‌زاده هستم. اما این بزرگداشت خیلی دیر برگزار شد؛ وقتی نادر در سارایوو می‌دوید یا در گراجده که تنها گروه در سارایوو بود. حسین دهباشی در بخش دیگری از مراسم درباره تعاریفی که از طالب‌زاده ارایه می‌شود گفت: من راجع به آنچه همه می‌شناسیم قصد تعریف ندارم، چه رزمنده، چه از غرب برگشته؛ وجهی که ایشان را نادر می‌کند به عنوان انسان، تواضع، خشوع، سخاوتمند در ارایه امکانات به جوانان و استفاده از نام ایشان برای برنامه سازی و... نکات ارزنده‌ای است. بیژن نوباوه در ادامه این مراسم طی سخنانی ابراز داشت: خداوند به نادر طالب‌زاده لطف کرده و مناعت طبع به او داده است؛ در هنر مهمترین عنصر تعهد است، جمع ما کسانی هستند که از طریق هنر روح تعهد را انتقال دهد‌. زبان آوینی و نادر زبان خداست. وی با تاکید بر اینکه در جامعه هنری دستمان خالی است، متذکر شد: مخالفت عام با تفکر اسلامی‌در جامعه هنری دیده می‌شود، اما ماندگاری هنر بسیار مهم است. نادر طالب‌‌زاده در بخش دیگر مراسم با تشویق حضار به روی سن آمد و محبت هنرجویان و مدعوین را پاسخ گفت و تاکید کرد: برایم سخت بود برخی از صحبت‌ها را بشنوم، این جشن انقلاب است و تحولی در جهان شکل گرفت و من هم در این میدان بودم. من مرهون مرحوم والدینم هستم. پایان بخش ششمین اوج هنر، کیک تولدی بود که هنرجویان نادر طالب‌زاده از جمله شمقدری، دهباشی برای سالروز تولدش تدارک دیده بودند، طالب‌زاده پس از خاموش کردن شمع‌ها تقدیر شد.

مراسم تودیع حسین انتظامی‌معاون سابق امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌و معارفه محمد سلطانی‌فر معاون جدید امور مطبوعاتی ظهر امروز با حضور سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی‌در محل این معاونت در تهران برگزار می‌شود.
 

دبیرخانه هشتمین جشنواره مردمی‌فیلم «عمار»، آثار راه یافته به بخش مسابقه داستانی، انیمیشن و موشن‌گرافیک این جشنواره را اعلام کرد. ‌آثار راه یافته به بخش‌ مستند نیز در هفته جاری اعلام می‌شوند. هشتمین دوره جشنواره مردمی‌فیلم «عمار» از ششم الی ۱۵ دی ماه برگزار می‌شود.