توسعه همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه با سفر رئیسی به مسکو وارد فاز اجرایی می‌شود
اتحاد استراتژیک ابرقدرت‌های انرژی
گروه سیاسی: سید ابراهیم رئیسی گفت: «ما هیچ محدودیتی برای گسترش و توسعه روابط با روسیه نداریم و خواهان برقراری روابط راهبردی هستیم. اسناد همکاری راهبردی داریم که می‌تواند افق این همکاری را در طول ۲۰ سال مشخص کند. به دنبال افزایش حجم روابط تجاری با روسیه هستیم و تلاش زیادی در این زمینه انجام خواهیم داد.» به گزارش المیادین، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در آغاز نشست مشترک با رئیس جمهور ایران از او برای پذیرش سفر به مسکو با وجود شرایط همه گیری کرونا، با توجه به اهمیت مرحله فعلی در روابط بین الملل تشکر کرد. رئیس جمهور کشورمان گفت: بیش از چهل سال است که در رویارویی با آمریکا هستیم. در حال تلاش برای رفع تحریم‌های کشورمان هستیم و امیدواریم که منجر به لغو تحریم‌ها شود و تهدید به تحریم مانع پیشرفت ایران نمی‌شود. تجربه همکاری ایران و روسیه در سوریه برای مبارزه با تروریسم، می‌تواند مبنایی برای روابط مشترک باشد. همچنین ایران به دنبال ارتقاء سطح همکاری دیپلماتیک با همسایگان خود است. چند توافقنامه در این سفر امضا خواهد شد که به توسعه روابط بین مسکو وتهران کمک خواهد کرد. آقای رئیسی در ابتدای این دیدار خطاب به پوتین اعلام کرد: حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران به شما بهترین سلام‌ها را می‌فرستند و بر تقویت روابط با روسیه تاکید می‌کنند.
تبادلات تجاری دو کشور در سال گذشته روند مثبتی داشت
رئیس‌جمهور روسیه نیز گفت: حمایت‌های ایران و روسیه به عبور از تهدید‌های تروریستی در خاک سوریه کمک کرده است. پوتین با بیان اینکه از زمان روی کار آمدن آقای رئیسی ارتباط مستمری میان طرفین برقرار است، گفت: برخلاف شرایط سخت پاندمی، سال گذشته تبادلات تجاری دو کشور روند مثبتی داشت. رئیس جمهور روسیه از توسعه روابط ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا و فعالیت جاری برای ایجاد منطقه آزاد تجاری قدردانی کرد. پوتین از آقای رئیسی خواست از طرف او سلام و آرزوی سلامتی برای رهبر انقلاب اسلامی ایران را به ایشان منتقل کند. گفتگو درباره تحولات افغانستان و توافق هسته‌ای ایران و مذاکرات کنونی در وین از جمله محورهای این نشست مشترک خواهد بود. سید ابراهیم رئیسی و هیات همراه، امروز چهارشنبه در بدو ورود به فرودگاه وونکووا در مسکو، پایتخت روسیه از سوی «نیکولای شولگینوف» وزیر انرژی روسیه و رئیس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه و «ایگور مارگولوف» معاون وزیرخارجه این کشور مورد استقبال قرار گرفت. حضور و سخنرانی در نشست عمومی مجلس دوما، دیدار با ایرانیان مقیم روسیه و نشست هم‌اندیشی با فعالان اقتصادی روس، از دیگر برنامه‌های سفر رئیس جمهور ایران به روسیه است.
تکمیل مثلث قدرت در شرق با سفر رئیسی به روسیه
سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران به دعوت ولادیمیر پوتین، همتای روسی‌اش برای سفری دوروزه راهی مسکو شد تا به‌واقع و به‌صورت عملی تغییر معادلات بین‌المللی به نفع شرق کلید بخورد. سالهاست که تحلیلگران منطقه و جهان از یک حرکت نوین با محوریت ایران برای ایجاد ائتلافی بین تهران، مسکو و پکن سخن به میان می‌آورند. بحث و مجادله در خصوص امکان‌پذیر بودن یا نبودن این ائتلاف که بسیاری آن را مثلث ایران، روسیه و چین نام داده بودند سالها ادامه داشت و کارشناسان باتجربه و زبده غرب هم از آن اطلاع داشتند. بی‌دلیل نبود که در طی چهار دهه گذشته ابرقدرت‌های غربی هر چه در توان داشتند به کار گرفتند تا ایران را به زانو درآورند. از تحریم گرفته تا تهدید نظامی و عملیات خرابکارانه هر آنچه در توان داشتند انجام دادند تا ایران نتواند به‌عنوان مبتکر و ضلع اصلی مثلث نام‌برده به حیات خود ادامه دهد. غربی‌ها همین اقدامات را علیه روسیه و چین هم انجام دادند. موضوع از دست دادن حکمرانی بر کل دنیا امری ساده نبود که ابرقدرت‌های غربی بخواهند به‌سادگی از آن بگذرند. اما ایران با همه این فشارها دوام آورد، پا پس نگذاشت و با اندیشه جهانی «مقاومت» زمینه‌های لازم تکمیل ائتلاف شرقی را فراهم کرد.
محقق شدن گشایش اقتصادی در کشور در گرو پیوند بیشتر با روسیه
ایران در اوایل سال ۱۴۰۰ سند همکاری راهبردی ۲۵ ساله با چین را به امضا رساند و هفته گذشته هم در پی سفر حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه و دیدار با «وانگ یی» همتای چینی‌اش آغاز اجرای مفاد این سند به‌عنوان نقشه راه اعلام شد. چند ماه قبل هم ایران به عضویت دائم پیمان همکاری شانگهای درآمد. تا اینجا ایران توانسته بود ضلع دوم مثلث را در قالب طرحی راهبردی و درازمدت با خود همراه کند. ایران با ائتلاف استراتژیکی که با چین به دست آورده بود توانست در روند مذاکرات وین بر سر رفع تحریم‌ها دست برتر را نسبت به طرف‌های غربی به دست بیاورد. آمریکا با اعمال تحریم‌های سنگین به‌عنوان حربه‌ای اقتصادی-سیاسی قصد داشت ایران را خسته و محتاج کند تا از هدف نهایی‌اش یعنی تکمیل ائتلاف شرقی منصرف شود اما با مقاومتی که ایران از خود نشان داد، واشنگتن و همپیمانانش دریافتند که رودست خورده‌اند. ایران خستگی‌ناپذیر در اندیشه زدن تیر خلاص به نظام سرمایه‌داری غرب که سالها ظلم و جنایت علیه ملل دنیا را در پرونده داشت به مقامات ارشد روس این سیگنال را ارسال کرد که بهترین زمان برای تکمیل ائتلاف فرا رسیده است. سفر دوروزه رئیسی به مسکو و دیدار با یکی از قدرتمندترین رؤسای جمهور دوران همسایه شمالی حتی قبل از آغاز در رسانه‌های منطقه، اروپا و دیگر نقاط جهان ازجمله العربیه عربستان، دویچه وله آلمان، بی.بی.سی انگلیس و رادیو فردا آمریکا بازتاب ویژه داشت. در این میان رسانه‌های روسیه سنگ تمام گذاشتند و از اهمیت راهبردی روابط با ایران قلم زدند و وجوه تمایز سید ابراهیم رئیسی با دیگر روسای جمهور ایران را برجسته کردند. در همین راستا روح‌الله مدبر، کارشناس مسائل روسیه با تمجید از هوشیاری رسانه‌های روسیه و ابراز تأسف از نگرش برخی رسانه‌های داخلی اظهار داشته است: در حال حاضر شاهد یک همگرایی بسیار مناسب در رسانه‌های روسیه درباره مسائل مربوط به توسعه مناسبات با ایران و افزایش روابط تهران و مسکو هستیم. اشتیاق طرف روسی را برای این سفر می‌بینیم، ولی متأسفانه همزمان در تعدادی از رسانه‌های داخلی، شاهد رفتارهای غیرحرفه‌ای دراین‌باره هستیم. مدبر هم که از سال‌های پیش در خصوص پیوند ناگزیر تهران، مسکو و پکن در تقابل با غرب سخن رانده بود ادامه داد: در راستای همگرایی‌ها، تعاملات و همکاری‌هایی که میان ایران و روسیه در حوزه افزایش ثبات منطقه‌ای وجود داشته و دارد، به‌زودی ادامه رزمایش امنیتی کمربند دریایی میان سه کشور ایران، روسیه و چین را شاهد خواهیم بود که این نیز نشان‌دهنده عمق روابط این سه کشور در حوزه مسائل راهبردی، فرامنطقه‌ای و به‌ویژه حوزه امنیت دریاها خواهد بود. همکاری مشترک کشورمان با روسیه و چین در این رزمایش، نشان‌دهنده کلاس قابل‌توجه نیروهای مسلح ما در حوزه امنیت بین‌الملل است که به‌خودی‌خود، تهدیدی جدی برای طرف غربی محسوب می‌شود. دیدیم که مدبر بر نقش رسانه‌ها، ائتلاف راهبردی و نیز توان بسیار بالای نیروهای مسلح کشورمان تمرکز کرده بود که همه آنها هم درست و بجا بودند. رسانه‌ها به‌عنوان یار اصلی دستگاه دیپلماسی درعین‌حال اینکه پروپاگاندای رسانه‌های غربی علیه این ائتلاف شرقی را می‌توانند خنثی کنند این امکان را هم دارند که هشدارهای لازم را به دستگاه دیپلماسی در خلال حضور پای میز مذاکره با طرف‌های خارجی را هم ارائه کنند. این از بابت رسانه‌ها، ازلحاظ مبحث استراتژی هم یک سؤال مطرح است: چگونه شده که ایران توانسته هم در پیمان همکاری شانگهای عضو دائم شود، هم با غلبه بر تبعات فشار حداکثری آمریکا دست برتر در مذاکرات وین را به خود اختصاص دهد، هم چین با آغوش باز سند همکاری با تهران را امضاء کند و هم اینکه رئیس‌جمهور روسیه همتای ایرانی خود را به مسکو دعوت کند؟ پاسخ این است که در حال حاضر ایران دارای اندیشه‌ای جهانی است که مهمترین ویژگی و پتانسیل برای قدرتی جهانی‌شدن است. موضوع سومی که مدبر درباره آن سخن گفت توان نظامی است. روسیه ابرقدرت نظامی جهان است. بسیاری از تسلیحات روسیه را هنوز آمریکا هم نتوانسته تولید کند. موشک‌های فراصوت روسیه حتی توانسته‌اند نقطه‌زن هم بشوند یعنی اینکه خیلی دقیق هستند اما آمریکا در سه آزمایش این مدل از موشک‌های بالستیک شکست خورده است.
پیوند استراتژیک بزرگترین دارندگان ذخایر گاز جهان
ایران و روسیه به عنوان بزرگترین دارندگان ذخایر گازی جهان، همزمان با سفر آیت الله «ابراهیم رئیسی» رئیس جمهوری ایران به روسیه به دنبال توسعه همکاری‌ها در صنعت نفت و گاز برای افزایش نقش‌آفرینی در بازارهای جهان هستند. سابقه همکاری ایران و روسیه به حدود ۵۰۰ سال پیش باز می‌گردد. در این مدت علاوه بر همکاری‌های سیاسی، توجه به توسعه مبادلات اقتصادی نیز در دستور کار بوده و دو کشور تلاش کرده‌اند تا با توجه به زمینه‌های مشترک همکاری، بیشترین سهم را در جهان داشته باشند. با اکتشاف نفت در ایران و همچنین روسیه این تعاملات شکل دیگری به خود گرفت و حتی در مواردی برای توسعه میادین نفت و گاز ایران، با روسیه تفاهم‌نامه‌های همکاری به امضا رسید. اهمیت این موضوع آنجا است که این دو کشور جزو بزرگترین دارندگان منابع هیدروکربوری در جهان هستند. ایران و روسیه در مجموع بیش از ۳۷ درصد از منابع گازی جهان را در اختیار دارند. روسیه با ۳۵ تریلیون متر مکعب گاز بیش از ۱۹ درصد از ذخایر گازی دنیا را در اختیار دارد. ذخایری که حدود ۶۵ درصد از آن در منطقه سیبری واقع شده است. بعد از روسیه ایران با ۳۳ تریلیون ذخایر گازی کشف شده و سهمی ۱۷.۱ درصدی در رتبه دوم جای گرفته است. در ذخایر نفتی نیز این دو کشور وضعیت خوبی دارند و ایران با سهمی ۹.۱ درصدی در ذخایر نفتی و روسیه با سهمی ۶.۲ درصدی در مجموع ۱۵.۳ درصد از منابع نفتی جهان را به خود اختصاص داده‌اند. به عبارت می‌توان گفت بیش از یک چهارم ذخایر نفت و گاز جهان در اختیار ایران و روسیه است و پیوند استراتژیک آنها می‌تواند قدرت آنها در بازارهای بین‌المللی نفت و گاز را تقویت کند. با این حال، تا کنون به دلیل غفلت از این فرصت، همکاری جدی بین ایران و روسیه در صنعت نفت و گاز اتفاق نیافتاده است. با روی کار آمدن دولت سیزدهم توجه به توسعه همکاری‌های دو جانبه و منطقه‌ای در دستور کار قرار گرفت. در اولین گام ایران، سوآپ گاز ترکمنستان به جمهوری آذربایجان را آغاز کرد. این در شرایطی بود که خرید گاز از ترکمنستان در ۵ سال گذشته به دلیل برخی بی‌تدبیری‌ها متوقف بود. همچنین ایران توانست با تکیه بر دیپلماسی نفتی خود در این مدت، صادرات نفت را نیز افزایش دهد. حالا همزمان با سفر رئیس جمهوری به روسیه که البته وزیر نفت نیز آیت‌الله رئیسی را در این سفر همراهی می‌کند، ایران و روسیه به دنبال توسعه همکاری‌ها در صنعت نفت هستند. به گفته «جواد اوجی» وزیر نفت ایران که روز گذشته به مسکو رفته است و در این مدت با وزیر انرژی روسیه و معاون نخست وزیر این کشور دیدار داشته، تصمیم‌های خوبی در زمینه تجارت گاز گرفته شده است که می‌تواند سبب تحول در منطقه شود. اوجی به انتخاب وزارت نفت به‌عنوان ریاست کمیسیون مشترک اقتصادی در دولت اشاره کرد و گفت: از یک ماه گذشته زمینه‌های همکاری در بخش‌های مختلف از جمله انرژی با شرکت‌ها و دولت روسیه بررسی شد. وزیر نفت ادامه داد: در حوزه انرژی نیز در بخش بالادست، توسعه میدان‌های نفت و گاز و بخش پایین‌دست در توسعه پتروپالایشگاه‌ها و پتروشیمی و انتقال تجهیزات و فناوری که در صنعت نفت و گاز ایران راهبردی است، تصمیم‌های خوبی گرفته شد. اوجی به نشست با «الکساندر نواک»، معاون نخست‌وزیر روسیه هم اشاره و با بیان اینکه در این نشست نیز درباره محورهای جدید همکاری با روسیه تبادل نظر شد، اظهار داشت: دو کشور دارای ظرفیت‌های خوبی در حوزه انرژی هستند و امیدواریم با تفاهم‌ها و توافق‌هایی که در این نشست‌هایی که با وزارت انرژی روسیه، معاون نخست‌وزیر روسیه و شرکت‌های مختلف و بزرگ روسیه انجام شد، به‌زودی این موارد به امضای قرارداد منجر شود. وی با بیان اینکه در نشست با شرکت‌های بزرگ روسیه در موضوع انتقال فناوری و تجهیزات راهبردی مورد نیاز و راهبردی صنعت نفت توافق‌های خوبی انجام شده است، تصریح‌کرد: نقشه جامع و کامل همکاری با روسیه تدوین شده که در اختیار این کشور قرار گرفته است و امیدواریم در چارچوب این نقشه به توافق و قراردادهای جدیدی دست یابیم. وزیر نفت درباره گسترش همکاری ایران و روسیه از جایگاه بزرگترین دارندگان ذخایر نفت و گاز جهان هم اظهار کرد: دیدگاه‌های ایران و روسیه در ائتلاف اوپک‌پلاس بسیار به هم نزدیک است و در توافق‌های اخیری که اوپک پلاس داشته، هم‌نظر بودیم. وی با اشاره به اینکه ایران و روسیه به‌عنوان بزرگترین دارندگان ذخایر گاز جهان می‌توانند با هم در این بخش (گاز) همکاری کنند و امروز پیشنهادهای خوبی در این زمینه ارائه شد، ادامه داد: ایران با توجه به زیرساخت‌های موجود آمادگی خود را برای تجارت و سوآپ گاز از روسیه به ایران و دیگر کشورهای همسایه اعلام کرده است. وزیر نفت با بیان اینکه همچنین پیشنهادهایی در زمینه تبدیل گاز به ال‌ان‌جی و صادرات در قالب آن هم ارائه شد، گفت: تصمیم‌های خوبی در زمینه تجارت گاز اتخاذ شده است که می‌تواند سبب تحول در منطقه شود. اوجی با اشاره به اینکه هر دو کشور ایران و روسیه تحریم هستند که می‌توانند از این فرصت استفاده کنند و آن دسته از شرکت‌های روسی که با شرکت‌های اروپایی و آمریکا همکاری ندارند می‌توانند با ایران همکاری داشته باشند، تصریح کرد: مقرر شد از توان شرکت‌های روس در بخش بالادست و توسعه میدان‌های نفتی و ساخت تجهیزات و انتقال فناوری استفاده کنیم، همچنین شرکت‌های دو کشور می‌توانند با تأسیس کارخانه مشترک در ایران و تولید تجهیزات افزون بر استفاده در ایران، آن را صادر کنند. رئیس ایرانی کمیسیون مشترک ایران و روسیه ابراز امیدواری کرد: مذاکره با شرکت‌های روسی به امضای قرارداد و تأمین منابع مالی در بخش‌های مختلف اقتصادی کشور منجر شود. به گزارش ایرنا، تقویت همکاری ایران و روسیه در قالب اوپک-پلاس با هدف تأمین منافع و تنظیم بازار انرژی، تأمین نیازمندی‌های متقابل، همکاری منطقه‌ای در انتقال گاز ایران به پاکستان و هند با مشارکت شرکت‌های روسی، بومی سازی تجهیزات نفت در ایران، همکاری در حوزه ال‌ان‌جی، انتقال فناوری و سرمایه گذاری مشترک، از مهمترین محورهای رایزنی وزیر نفت کشورمان با معاون نخست وزیر روسیه در مسکو بود. کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه تاکنون ۱۵ دور در تهران و مسکو برگزار شده است. کارگروه‌های زیرمجموعه کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور، از جمله کارگروه‌های بانکی و مالی، حمل و نقل، تجارت و بازرگانی، صنایع، کشاورزی، فناوری، بهداشت، مسکن و گمرک طی دو سال اخیر، نشست‌های مشترکی را بصورت برخط برگزار و پیش‌نویس سند شانزدهمین اجلاس را آماده کرده‌اند.
زمینه ارتقای حجم تجارت دو غول انرژی جهان تا ۲۵ میلیارد دلار وجود دارد
ابراهیم رضایی، رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و روسیه در خصوص توسعه روابط سیاسی و امنیتی ایران و روسیه در پی سفر امروز رئیس جمهور به مسکو گفت: رویکرد اصلی سفر رئیس جمهور در حوزه اقتصادی است. انتظار داریم در پایان این سفر میزان مبادلات و ارتباطات اقتصادی ایران با روسیه در حوزه‌های مختلف ارتقاء پیدا کند. وی درباره مذاکرات در خصوص مباحث امنیتی میان ایران و روسیه اظهار کرد: طی سالیان اخیر همکاری‌های موفق امنیتی با کشور روسیه داشتیم و دستاوردهای ارزشمندی بخصوص در غرب آسیا یعنی سوریه صورت گرفته است. حتماً توسعه این همکاری‌ها موجب امنیت بیشتر دو کشور و همه منطقه خواهد شد. رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و روسیه از برنامه‌های ایران برای افزایش مناسبات اقتصادی با روسیه گفت و بیان کرد: در حال حاضر مبادلات اقتصادی ایران با روسیه رضایت بخش نیست. در سال میلادی گذشته حجم تجارت دو کشور به عدد سه میلیارد دلار رسیده که تراز تجاری ایران منفی است و روسیه در صادرات سهم بیشتری دارد. وی افزود: حجم تجارت بین ایران و روسیه رضایت بخش و مطلوب نیست. بررسی‌ها نشان می‌دهد امکان ارتقاء و جهش حجم تجارت دو کشور تا ۲۵ میلیارد دلار وجود دارد. رسیدن به این هدف مستلزم ایجاد زیرساخت‌های لازم به خصوص در حوزه صادرات است. رضایی با تاکید بر اینکه باید مسیر صادرات به روسیه را درست کنیم، عنوان کرد: موانعی که پیش پای صادر کنندگان و تجار وجود دارد را باید برداریم. بخش دیگر انجام رایزنی در سطوح عالی است تا مشکلات تجارت خارجی به ویژه برای صادر کنندگان در روسیه برطرف شود. امید داریم سفر رئیس جمهور به کشور روسیه به حل این معضلات کمک کند. این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره برنامه‌های اقتصادی ایران برای ارتقاء روابط با روسیه در سفر رئیس جمهور گفت: یکی از مواردی که در این سفر پیگیری می‌شود عضویت دائم ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا است و در این راستا باید موافقت نامه تجاری بین ایران و اتحادیه اوراسیا به صورت دائم امضا شود. ایران بیشترین صادرات در میان کشورهای اوراسیا را به روسیه دارد و با عضویت دائم در اوراسیا، صادرات به تمام کشورهای عضو آسان‌تر خواهد شد.
ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
