توسط : به گزارش ایندیپندنت در 12 اکتبر 2025 «20 مهر 1404»
اعلام غافلگیر کننده ایران در ۵ اکتبر ۲۰۲۵ (13 مهر 1404) مبنی بر باطل بودن توافق به دست آمده در قاهره میان تهران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی عرصه دیپلماتیک را در معرض آزمون سختی از توانایی تهران برای مانور دادن در سایه فشارهای بین‌المللی قرار داده است .در همان روز اعلام این خبر ایران اعمال مجدد تحریم‌های اروپایی را محکوم کرد و موضع تزلزل ناپذیر خود در مواجهه با فشار غرب را مورد تاکید قرار داد .
این موضع‌گیری صرفاً یک واکنش نیست بلکه بخشی از راهبرد دیپلماتیک پیچیده ایران است. این امر نشان دهنده توانایی ایران در ایجاد تعادل بین تشدید تنش و کنترل مسائل مهم و حساس است.این موضوع این سوال را در اذهان تداعی می‌کند که آیا جمهوری اسلامی موفق خواهد شد هرگونه تشدید تنش خارجی را بدون پرداخت هزینه داخلی به یک دستاورد راهبردی تبدیل کند ؟
پاسخ این سوال در توانایی تهران در ایجاد تعادل بین مذاکرات رسمی و هماهنگی غیر مستقیم با قدرت‌های بزرگ نهفته است و به همین دلیل ایران برای به حداکثر رساندن نفوذ و به حداقل رساندن خطرات باید حساب شده عمل کند.جمهوری اسلامی در حال گذراندن یک آزمون دیپلماتیک دقیق و حساب شده با هدف مدیریت دقیق معادله قدرت منطقه‌ای است.
در همین راستا گام‌های ایران شامل تماس‌های رسمی با اتحادیه اروپا در مورد توافقنامه هسته‌ای،مذاکرات با روسیه و چین برای تضمین تداوم منابع و هماهنگی با شرکای منطقه‌ای است که امکان اعمال فشار بدون رویارویی مستقیم را فراهم می کند.
این امر نشان دهنده سیاست تهران در بهره‌برداری از هرگونه تعامل سیاسی و اقتصادی برای تقویت موقعیت خویش در مذاکرات است ،که آن را به حریفی نسبتاً دشوار حتی برای با تجربه‌ترین طرف‌های منطقه ای و حرفه‌ای تبدیل کرده که همیشه کارت دیپلماسی برای بازی به روش خویش را در اختیار دارند.
توانایی ایران در انجام مانورهای سیاسی و اجتماعی در نحوه برخورد با اعتراضات داخلی کاملاً نمایان است.زیرا هرگونه تنش اقتصادی و اجتماعی به عنوان فرصتی برای درک واکنش‌های بین‌المللی و سنجش قلمرو اقدامات دیپلماتیک احتمالی به شمار می‌رود.از سوی دیگر به گفته منابع اروپایی سازمان‌های اطلاعاتی غرب از اینکه جمهوری اسلامی توانسته به طور همزمان بحران‌ها را مدیریت کرده و مانع از فروپاشی نظام شود به شدت عصبانی و ناراحتند و همین امر برخی از پایتخت‌ها را بر آن داشته تا به جای تشدید مستقیم تنش به دنبال یافتن راهکارهایی برای کاهش تنش باشند.
این امر مهارت ایران در تبدیل شاخص‌های داخلی و ابزاری برای فشارهای سیاسی را نشان می‌دهد و ثابت می‌کند توانایی تهران در انجام مانورهای سیاسی صرفاً یک رویکرد فریبکارانه نیست بلکه یک راهبرد پیشگیرانه است .
تحرکات اقتصادی و سیاسی منطقه ای ایران نیز از هوش راهبردی ایرانیان حکایت دارد.توافقات تهران با روسیه چین و کشورهای آسیای مرکزی علاوه بر تقویت نفوذ اقتصادی و سیاسی ایران در منطقه و تامین امنیت مسیرهای حیاتی تجارت دریایی نشان می‌دهد که چگونه تهران توانسته بدون درگیری مستقیم فشار وارد کند،در عین حال گزینه‌های مذاکره و اقدام سیاسی را نیز باز نگه دارد .
توانایی ایران در ترکیب همه این ابزارها با یکدیگر یعنی اعتراضات داخلی، فشار اقتصادی، اقدامات منطقه‌ای و دیپلماسی عمومی واقعاً شگفت‌انگیز است و با داشتن چنین ترکیبی اطمینان حاصل کرده که اقداماتش همیشه سنجیده و با بیشترین تاثیرگذاری ممکن شکل گرفته است.
آزمون دیپلماتیک ایران فقط یک مانور گذرا نیست بلکه ادامه توانایی ایران در مدیریت همزمان فشارهای بین‌المللی و منطقه‌ای است.هر گام اعلام شده و هر حرکت و بیانیه سیاسی نشانه‌ای نمایان از توانایی تهران در بهره‌برداری از نقاط ضعف ، شک و تردیدهای خارجی به نفع خود تلقی می‌شود .
