از دغدغه تا اقدام

در یک روز پاییزی، جمعی از فرهنگیان و فعالان تربیتی استان خوزستان میهمان دفتر سعید جلیلی، نماینده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی بودند. این دیدار که در روز پنج‌شنبه ۲۴ مهرماه برگزار شد، فرصتی بود تا فرهنگیان خوزستانی از نزدیک با بخش‌های مختلف دفتر دکتر جلیلی و فعالیت‌های «دولت سایه» آشنا شوند و دغدغه‌های خود را در حوزه آموزش و پرورش و سایر حوزه ها مطرح کنند.
آشنایی با ساختار و مأموریت دولت سایه
در آغاز جلسه، مسئولان دفتر دکتر جلیلی توضیحاتی درباره کارگروه‌های تخصصی دولت سایه، شبکه‌های استانی و فعالیت‌های رسانه‌ای از جمله روزنامه عصر ایرانیان ارائه کردند. همچنین به نقش مردم و نیروهای فرهنگی در «نقش‌آفرینی اجتماعی» به‌ویژه در انتخابات شوراها اشاره شد؛ نقشی که از نگاه برگزارکنندگان، فراتر از رقابت‌های سیاسی و در راستای ارتقای کارآمدی محلی و عدالت اجتماعی تعریف می‌شود.
حضور فرهنگیان خوزستان و طرح دغدغه‌های میدانی
با توجه به اینکه بیشتر حاضران از فرهنگیان شریف استان خوزستان بودند، در بخش نخست جلسه، دکتر خالقی رئیس کارگروه آموزش و پرورش دولت سایه و خانم رضایی دبیر این کارگروه نیز حضور یافتند. آنان ضمن تشریح اقدامات انجام‌شده در حوزه آموزش و پرورش، پای صحبت فرهنگیان نشستند تا از نزدیک در جریان واقعیت‌های میدانی قرار گیرند.
معلمان و فعالان حاضر، فهرستی از چالش‌های جدی نظام آموزشی کشور، به‌ویژه در مناطق کم‌برخوردار را مطرح کردند. از جمله این دغدغه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1 نبود عدالت آموزشی در شهرستان‌های محروم استان؛
2 سوق دادن اجباری دانش‌آموزان از رشته‌های نظری به فنی و حرفه‌ای، بدون تأمین زیرساخت‌های لازم؛
3 واگذاری ساختمان برخی مدارس دولتی به سایر نهادها یا مدارس خاص؛
4 صدور بخشنامه‌های متعدد و غیرکاربردی از سوی وزارت آموزش و پرورش؛
5 تضعیف فرآیند گزینش معلمان و بی‌توجهی به صلاحیت‌های حرفه‌ای؛
6 مشکلات ساختاری مدارس دوشیفته و فرسودگی فضاهای آموزشی؛
7 فقدان نظام پرداخت مبتنی بر عملکرد؛
8 و آسیب‌های ناشی از اجرای ارزشیابی توصیفی در سال‌های پایانی دبستان.
در پایان این بخش، تصمیم گرفته شد که فرهنگیان حاضر در تعامل مستقیم با کارگروه آموزش و پرورش دولت سایه، در تدوین یک «مدل بومی و عملیاتی» برای بهبود وضعیت آموزش در استان همکاری کنند. محور اصلی این همکاری نیز، توسعه عدالت آموزشی عنوان شد.
سخنان سعید جلیلی: آموزش و پرورش، زیرساخت همه تحول‌ها
در بخش دوم جلسه، سعید جلیلی ضمن خیرمقدم به فرهنگیان و تشکر از دغدغه‌مندی آنان، بر اهمیت استمرار چنین نشست‌هایی تأکید کرد. او گفت: «نباید تصور کنیم با تغییر افراد یا عناوین، مسیر کشور به‌صورت خودکار اصلاح می‌شود. آنچه اهمیت دارد، عمل به تکلیف است؛ چه در زمان انتخابات و چه پس از آن.»
وی آموزش و پرورش را یکی از «زیربنایی‌ترین تکالیف ملی» دانست و افزود: «اگر بناست تحولی واقعی در کشور شکل بگیرد، نقطه آغاز آن آموزش و پرورش است. باید با نگاه دقیق و برنامه‌محور وارد این عرصه شد و از همین امروز، اجرای طرح‌های عملیاتی را آغاز کرد.»
جلیلی با اشاره به مفهوم «عدالت آموزشی» گفت این عدالت، مقدمه‌ای برای تربیت انسان متعالی و جامعه رشد‌یافته است. او از فرهنگیان خواست پیشنهادهای خود را صریح‌تر و اجرایی‌تر مطرح کنند و افراد شایسته و دلسوز را در محیط‌های خود شناسایی و معرفی نمایند تا شبکه‌ای از نیروهای مؤمن، متخصص و کارآمد برای تحول نظام آموزشی شکل گیرد.
جمع‌بندی
نشست فرهنگیان خوزستان با دفتر دکتر جلیلی، بیش از آنکه یک جلسه اداری باشد، تلاقی دو نگاه بود: نگاهی از متن مدارس و کلاس‌های درس و نگاهی از سطح سیاست‌گذاری ملی. هرچند دغدغه‌ها و مشکلات آموزش و پرورش همچنان گسترده و پیچیده است، اما این دیدار گامی کوچک در جهت هم‌افزایی میان نیروهای فرهنگی و ساختارهای برنامه‌ریز تلقی شد؛ گامی که اگر استمرار یابد، می‌تواند به ترسیم مسیر تازه‌ای برای عدالت آموزشی و تربیت نسل آینده کشور منجر شود.