توسط : ورود قدرتمند جبهه انقلاب به استندآپ‌کمدی:
چند سالی است که استندآپ کمدی به عنوان یکی از شاخه‌های طنز و کمدی طرفداران خودش را پیدا کرده است. مسابقات خنداننده‌شو برنامه تلویزیونی خندوانه در دوره‌های مختلف خود توانست کمدین‌هایی را به جامعه معرفی کند که اکنون در مقام اجرا و تهیه برنامه‌های اینترنتی و تلویزیونی هستند.
اما پس از گذشت چند سال و تحت تاثیر فضای مسموم اینستاگرام و رسانه‌های مجازی، استندآپ‌کمدی در ایران به سمت شوخی‌های سخیف و جنسی رفت و محفل‌ها و برنامه‌های کمدی میزبان آن، خالی از فضای سالم برای همه خانواده‌ها شدند.
در این میان باشگاه طنز انقلاب اسلامی از دو سال پیش به عنوان مرکز تخصصی کشف و آموزش و تربیت استعدادهای طنز، و پس از تجربه موفق برگزاری محفل‌های حضوری طنز با عنوان «شب طنز انقلاب اسلامی، نطنز» بر آن شد که جشنواره‌ای تخصصی در حوزه کشف استعدادهای استندآپ کمدی برگزار کند و پس از شناسایی برترین‌های جشنواره، به تربیت استعدادهای ناشناخته آن برای ایجاد یک جریان استندآپ‌کمدی سالم بپردازد. این جشنواره هر سال در چند مرحله مجازی و یک مرحله فینال حضوری در خلال جشنواره مردمی فیلم عمار برگزار میشود.
امسال قرار است سومین جشنواره استعدادیابی و مسابقه «استندکاپ» برگزار شود. از همین رو صحبتی داشتیم با دبیر و یکی از داوران این جشنواره و مدیر باشگاه طنز انقلاب اسلامی.
ابتدا در خدمت دبیر جشنواره استندکاپ، آقای مهدی رحیم‌دخت برگزیده چند فصل برنامه تلویزیونی بگوبخند و نویسنده و استندآپ کمدین بودیم:
۱_ به عنوان دبیر جشنواره چالش‌های برگزاری جشنواره چیست؟
اولاً برنامه ریزی به علت شلوغی جشنواره عمار قدری چالش برانگیز هست. چالش دومی که غالباً با آن مواجهیم میزان مشارکت هست که معمولاً بالاترین دغدغۀ ما مشارکت با تعداد بالا هست که البته بنظرم داشتن همین دغدغه باعث شده در این امر موفق باشیم.
۲_ جشنواره از ایده آل ذهنی شما چقدر فاصله دارد؟
خب جشنواره در ۲ دورۀ قبلی خروجی‌های خیلی خوبی داشت و ما افراد مستعد را به برنامه‌های تلویزیونی معرفی کردیم و اجرا کردند ولی طبیعتا جای پیشرفت بسیار زیادی دارد. ایده آل بنده برای جشنواره داشتن خروجی‌هایی هست که بتوانند تنه به تنۀ بقیۀ استندآپ کمدین‌های معروف بزنند و ما تعداد کمدین‌هایمان را سه رقمی بکنیم.
۳_ هدف شما از برگزاری این جشنواره چیست؟
جبهۀ انقلابی دیرتر از بقیه وارد عرصۀ استندآپ کمدی شد و تا حدودی عقب ماند و در مواقع مهم واکنش لازم را نتوانست بدهد. هدف نهایی جشنواره کشف و تربیت نیروهای مستعد انقلابی برای عرصۀ استندآپ کمدی هست.
در ادامه به سراغ یکی از داوران فینال مسابقه، محمدامین میمندیان استندآپ‌کمدین و نویسنده برنامه پاورقی و مجری برنامه تلویزیونی کشیده رفتیم:
1- سطح فنی جشنواره را در 2 دورۀ قبل چطور دیدید؟
سطح فنی و کیفیت برگزاری هر دوره نسبت به دورۀ قبل بهتر بوده. البته کمدین‌هایی که ما در دورۀ اول داشتیم_خود کمدین‌ها_ در دورۀ اول بهتر بودند؛ آن هم از این جهت بود که هنوز تب استندآپ کمدی در کشور خیلی فعال بود. در دورۀ دوم تب آن کمتر شد. امیدوارم که در دورۀ سوم شاهد این قضیه نباشیم و آن علاقه‌ای که در جوانان و نوجوانان نسبت به استندآپ کمدی بود دوباره گل کند. البته ویژگی برجسته‌ای که دورۀ دوم داشت این بود که ما بسیاری شرکت کنندۀ نوجوان داشتیم که مشخص هم بود که می‌توانند در این حوزه آیندۀ درخشانی داشته باشند و ما برای آنها تمهیدهایی هم اندیشیدیم.
2- بنظر شما خروجی‌های این جشنواره‌ها می‌توانند تنه به تنۀ کمدین‌های فعال در فضای مجازی بزنند؟
حتماً می‌توانند؛ چون تا الان این اتفاق افتاده. خروجی‌های دورۀ اول ما در برنامه‌های تلویزیونی شرکت کردند و موفق بودند و الان هم از استندآپ کمدین‌هایی هستند که جاهای مختلف دعوت می‌شوند و اجرا دارند. البته نه همۀ شرکت کننده‌ها؛ آنهایی که به فینال رسیدند جاهای مختلف موفقیت‌های بزرگی داشتند. الان هم این شرایط فراهم است. برای کسانی که در جشنواره شرکت کنند و به مراحل بالا صعود کنند، می‌توانیم این امکان را برایشان فراهم کنیم که در برنامه‌های تلویزیونی شرکت کنند. همین الان بنده تضمین می‌دهم که برای دوستان قوی امکان شرکت در برنامۀ بگوبخند فراهم است. این امکان را خیلی از جشنواره ها ندارند. ما کارمان اتفاقا بعد از پایان جشنواره با شرکت کننده‌ها شروع میشود.
3- به نظر شما یک استندکاپ کمدین خوب چه ویژگی‌هایی دارد و بایدها و نبایدهای یک استندآپ کمدین چیست؟
به نظر من یک استندآپ کمدین خوب باید خیال دعوت‌کننده را تا حد زیادی راحت کند. البته استثناهایی وجود دارد منتها در کل، دعوت‌کننده باید خیالش راحت باشد که اولاً این استندآپ کمدینی که دعوت می‌کنم مردم را می‌خنداند، دوماً چیزی نمی‌گوید که من خجالت بکشم، چیزی نمی‌گوید که مجبور شوم گوش بچه‌ام را بگیرم. استندآپ کمدینی خوب است که بتواند با یک استانداردی اجرا کند که بتوان فیلم آن را گرفت و همه جا پخش کرد. فضایی که متأسفانه الان در استندآپ کمدی هست_فضای شوخی‌های جنسی و زیرشکمی و اروتیک_فضای خطرناک و اشتباهی است. استندآپ کمدین خوب کسی است که وارد این فضاها نشود و با روزمرگی‌های مردم بتواند آنها را بخنداند.
4- تجربۀ داوری در این جشنواره چطور بوده است؟
تجربۀ داوری خوب، جالب و در عین حال سخت بوده. در هر دو دوره تصمیمی که ما در انتها گرفتیم تصمیم سختی بود که بعضاً حتی تماشاگرها هم تعجب کرده‌اند چون داور باید مجموعه‌ای از زوایا را ببیند. فقط خندۀ اجرا نیست، باید دید اجرای فرد چه دردی را دوا می‌کند، چه مقدار گزنده است، چه نقدی وارد می‌کند؟ داور مجموعۀ اینها را لحاظ می‌کند. از این جهت کمی سخت است و چالش‌های خاص خودش را دارد.
در انتها نیز امین شفیعی مدیر باشگاه طنز انقلاب اسلامی به سوالات ما پاسخ دادند:
1- به عنوان مدیر باشگاه طنز انقلاب اسلامی، نیروهایی که از جنشواره‌ها استعدادیابی شده‌اند را چطور ارزیابی می‌کنید و بنظرتان خروجی‌های دو جشنوارۀ قبلی خروجی‌های مطلوبی بوده‌اند؟
از 20 الی 27 نفری که الان در بخش استندآپ فعال هستند حدوداً 10-15 نفرشان از همین جشنواه به باشگاه معرفی شدند و استعدادیابی شده‌اند. البته تعداد زیاد دیگری هم بودند که در میانۀ راه به دلیل مشغله و … از ما جدا شدند. همین آمار نشان میدهد که جشنوارۀ استعدادیابی استندآپمان بسیار موفق بوده. بچه‌هایی هم که از این جشنواره بیرون آمده‌اند توانسته‌اند در فضای طنز کشور خودی نشان بدهند و موفقیت‌هایی کسب کنند.
2- دیدگاه کلی شما راجع به این جشنواره چیست؟
ما نه فقط در این جشنواره، در کل جشنواره‌هایی که در باشگاه برگزار میشود، ضمن آنکه می‌خواهیم برای هنرمندان رشته‌های مختلف انگیزه ایجاد کنیم تا بتوانند خودشان را محک بزنند، این انگیزۀ ثانویه را هم داریم که بتوانیم علاقه‌مندان حوزه‌های مختلف را شناسایی کنیم؛ که این در کل کشور منحصر به فرد باشگاه است که جشنواره برگزار می‌کند و پس از اتمام جشنواره، کسانی که شرکت کرده‌اند را رها نمی‌کند و سعی می‌کند با آنها کار را جلو ببرد و آموزش بدهد. ضمن آنکه در جشنواره‌هایمان استعدادهایی که قبلاً کشف شده‌اند فرصت محک‌خوردن، اجرا و مقایسه‌کردن خودشان با سایر کمدین‌ها را پیدا کنند. همۀ اینها باعث میشود که جشنوارۀ استندآپ کمدی ما یک جشنوارۀ خاص باشد. به خصوص اینکه در این عرصه عمدۀ فعالیت‌هایی که دارد میشود به سبب سهولت به دست آوردن خنده با شوخی‌های مبتذل و مستهجن، فضای منفی‌ای است_ و با معیارهای اخلاقی و گفتمانی_ فضا واقعاً فضای خوبی نیست، از این نظر این جشنواره بار سنگینی به دوش دارد.
3- برنامه شما در بلند مدت برای این استعدادها چیست؟
برنامۀ ما برای این استعدادها همان برنامه‌ایست که در باشگاه داریم، یعنی جذب و شناسایی استعدادها و پرورش و تربیت آنها. یعنی واژۀ کلیشه‌ای «آموزش و پرورش» که در کشور ما عملاً معنا ندارد را ما در باشگاه طنز سعی می‌کنیم که آن را متبلور کنیم. سعی داریم استعدادهایی که شناسایی می‌کنیم را آموزش و تربیت توأمان بدهیم و دغدغه‌هایی که دوستان نسبت به انقلاب و گفتمان انقلاب دارند_که باعث میشود در برنامه‌های ما حضور داشته باشند_ را تقویت کنیم و شکل بدهیم تا بتوانیم یک خروجی خوب از این دوستان داشته باشیم؛ به خصوص در بخش استندآپ که حتی برخی دوستان پایشان را فراتر گذاشته و به حوزۀ اجرا و حتی بازیگری نیز ورود کرده‌اند. همۀ اینها آن مسیر بلندمدتی که ما داریم را شکل میدهد. در واقع یعنی اینکه استعدادها را شناسایی کنیم، آموزش دهیم و در این مسیر اگر شبهه‌ای برایشان به وجود آمد رفع کنیم تا استعدادشان به نحو احسن به ثمر برسد.
سومین دوره جشنواره استندآپ‌کمدی استندکاپ قرار است از ابتدای آذر کار خودش را با مراحل مجازی آغاز کرده و در نهایت در ابتدای دی‌ماه فینال حضوری خود را برگزار کند. علاقمندان برای شرکت در این جشنواره می‌توانند یک فیلم استندآپ با موضوع آزاد به شناسه @standcup در ایتا و بله ارسال و در این جشنواره ثبت نام کنند.
