برجام فریب و نمایش پوچ

در جلسه فوق العاده شورای امنیت سازمان ملل در ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۵، دی.ای. پولیانسکی، معاون اول نماینده دائم روسیه، مواضع تندی را علیه سیاست‌های غرب در پرونده هسته‌ای ایران اتخاذ کرد که نشان از تشدید تقابل دیپلماتیک بین مسکو و غرب داشت. وی از همان آغاز با اشاره به پیش‌نویس قطعنامه مشترک روسیه و چین برای تمدید فنی قطعنامه ۲۲۳۱، اقدام اخیر بریتانیا، فرانسه و آلمان را محکوم کرد و گفت: «بریتانیا، فرانسه و آلمان تلاش کردند تا به اصطلاح “اسنپ‌بک” را با نقض تمام چارچوب‌های قانونی و سیاسی اجرا کنند.» این سخن نشانگر تلاش روسیه برای بی‌اعتبارسازی مشروعیت حقوقی اقدام غرب بود.
پولیانسکی در ادامه با دفاع از مواضع ایران، تهران را بازیگری مسئول معرفی نمود و اظهار داشت: «ایران خود را به عنوان یک بازیگر مسئول نشان داده و متعهد به یافتن راه‌حلی سازنده برای این وضعیت است.» وی با انتقاد از سیاست‌های غرب افزود: «تمام تضمین‌های آنها در طول سال‌ها مبنی بر تعهد به حل و فصل دیپلماتیک در زمینه برنامه هسته‌ای ایران چیزی جز کلمات توخالی نبوده است.» نماینده روسیه با تحلیل سخنرانی نماینده فرانسه خاطرنشان کرد: «از سخنرانی نماینده فرانسه قبل از رأی‌گیری، که به تلاشی رقت‌انگیز برای توجیه منجر شد، مشخص بود که صداقت، عقل سلیم و نجابت چیزهایی هستند که همکاران غربی ما کاملاً فراموش کرده‌اند.»
وی با هشدار نسبت به عواقب هرگونه تلاش برای احیای تحریم‌های پیشین تأکید کرد: « بنابراین چه از نظر رویه‌ای و چه از نظر سیاسی، نتیجه رأی‌گیری امروز فقط یک معنی دارد. از آنجایی که شورای امنیت قطعنامه‌ای در مورد تمدید فنی قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب نکرده است، پس این قطعنامه مطابق با جدول زمانی تعیین‌شده که روز خاتمه برجام، یعنی ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ است از اعتبار ساقط خواهد شد. پس از آن، هرگونه محدودیت و قاعده‌ای که در آن پیش‌بینی شده است، از جمله موارد مربوط به برنامه هسته‌ای ایران، از اعتبار ساقط خواهد شد. همانطور که امروز اشاره کردم، هیچ «بازگشت سریع» وجود نداشته و نخواهد داشت. هرگونه تلاشی برای «احیای» قطعنامه‌های ضد ایرانی شورای امنیت سازمان ملل متحد که تا سال ۲۰۱۵ معتبر بودند، باطل،غیرقانونی و غیرقابل اجرا است.» پولیانسکی با اشاره به محدودیت‌های دبیرخانه سازمان ملل هشدار داد: «دبیرخانه سازمان ملل متحد هیچ مبنایی برای تمدید وظایف مربوطه ندارد و هرگونه تلاشی برای انجام این کار نقض ماده ۱۰۰ منشور سازمان ملل متحد خواهد بود.»
نماینده روسیه با صدور اخطاری جدی افزود: «این اقدام ما را مجبور می‌کند تا به طور جدی در رابطه خود با دبیرخانه تجدید نظر کنیم.» وی در بخش دیگری از سخنانش به پیامدهای رأی منفی کشورهای غربی اشاره کرد و گفت: «کسانی که به پیش‌نویس قطعنامه ما رأی منفی دادند، به ادامه همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز رأی منفی دادند.»
پولیانسکی در مواجهه با نماینده فرانسه با زبانی تند اعلام کرد: «جروم، توضیحاتت الان حتی از قبلی هم غیرقابل قبول‌تر به نظر می‌رسه. بنابراین، ازت می‌خوام دیگه حرف نزنی.» وی وابستگی فرانسه به آمریکا را به چالش کشیده و افزود: «پیش‌نویس توافقی بین ایران و سه کشور اروپایی وجود داشت که باید تصویب می‌شد، اما برادران بزرگ شما در ایالات متحده مانع از پذیرش این توافق شدند.»
در پایان، پولیانسکی موضع اصولی روسیه را اینگونه تشریح کرد: «ما در کنار عقل سلیم و حقوق بین‌الملل ایستاده‌ایم، در حالی که شما سعی دارید “نظمی مبتنی بر قانون” را که خودتان سعی در تدوین آن دارید، به همه تحمیل کنید.» این بیانیه نشان می‌دهد که بحران برجام به عرصه‌ای برای تقابل جدی‌تر بین قدرت‌های جهانی تبدیل شده و روسیه آماده است برای دفاع از مواضع خود تا حد تقابل با نهادهای بین‌المللی پیش رود.