تاسیان و پروژه بازنویسی حافظه تاریخی

▫️ سریال «تاسیان» به پایان رسید، اما بحث‌ها پیرامون ماهیت محتوایی آن همچنان ادامه دارد؛ بحث‌هایی که نه به کیفیت بازی‌ها یا ساختار دراماتیک، بلکه به جهت‌گیری فکری و تاریخی اثر مربوط می‌شود. تاسیان در ظاهر یک روایت امنیتی-خانوادگی در دهه پنجاه شمسی بود، اما در باطن، پروژه‌ای برای بازسازی و تطهیر چهره نهاد بدنام ساواک را دنبال می‌کرد؛ نهادی که در حافظه تاریخی ملت ایران، مترادف با سرکوب، شکنجه، فساد و خیانت است.

🔶 ساواک، در این سریال، دیگر آن سازمان مخوف و ضدانقلابی نیست. مأمورانش در روایت تاسیان نه تنها خشن و جنایتکار نیستند، بلکه بعضاً چهره‌هایی حرفه‌ای، قانون‌مدار، دلسوز و حتی میهن‌پرست ترسیم می‌شوند. این بازنمایی نرم، در حقیقت همان نقطه‌ی خطر است: تطهیر خزنده‌ی تاریخ برای تبرئه رژیم پهلوی.

🔷 واقعیت تاریخی روشن است: ساواک با بودجه آمریکا، آموزش موساد و مأموریت سرکوب جنبش‌های دینی و مردمی، به سرکوب شدید روحانیت، طلاب، دانشجویان، مبارزان انقلابی و هر صدای مخالف نظام پهلوی پرداخت. صدها نفر از بزرگ‌ترین چهره‌های جریان انقلاب در سلول‌های ساواک شکنجه شدند، بسیاری جان باختند، و هزاران نفر سال‌ها از ابتدایی‌ترین حقوق انسانی محروم ماندند.

🔶 بازنویسی چنین حقیقتی آن‌هم در قالب سریالی پرزرق‌وبرق و جذاب، نه یک تنوع روایی، بلکه تحریف هدفمند حافظه نسلی است که خود آن دوران را تجربه نکرده است. در اینجا «روایت» جای «واقعیت» را می‌گیرد و داستان، ابزاری می‌شود برای تزریق شبهه به اصل انقلاب اسلامی. رهبر معظم انقلاب در سال‌های گذشته، بارها نسبت به «تحریف تاریخ معاصر» و خطر جا زدن جلاد به‌جای شهید هشدار داده‌اند. تولید و پخش چنین آثاری، آن‌هم با سرمایه و پلتفرم رسمی، دیگر صرفاً یک ضعف ساختاری نیست؛ بلکه باید آن را نشانه‌ای از نفوذ گفتمان پهلوی‌مآبانه در برخی بخش‌های فرهنگی و رسانه‌ای دانست؛ گفتمانی که انقلاب را اشتباه، و شاه را اصلاح‌طلب و قابل‌دفاع جلوه می‌دهد.

🔷 نکته نگران‌کننده‌تر آنجاست که این روند، لزوماً از رسانه‌های معاند نمی‌آید. بلکه گاه در شبکه‌های رسمی، یا پلتفرم‌های داخلی با ظاهر بی‌طرف، اما محتوای جهت‌دار دیده می‌شود. این یعنی، جنگ روایت‌ها وارد فاز داخلی شده و بخشی از آن، از داخل مرزها روایت می‌شود. تاسیان شاید تمام شده باشد، اما اثر آن بر ذهن و نگاه مخاطب باقی می‌ماند. آنچه امروز نیازمند بازنگری فوری‌ست، جریان روایت‌ساز در جمهوری اسلامی است؛ جریانی که اگر کنترل، هدایت و اصلاح نشود، ممکن است در آینده، اصل تاریخ انقلاب را هم دچار تردید و تحریف کند.

🔶 نباید فراموش کرد: آنچه ساواک با شکنجه نتوانست از دل مبارزان پاک کند، نباید امروز با «روایت‌سازی جعلی» در سریال‌های داخلی از حافظه ملت پاک شود.

مقالات مرتبط

دزدان دریایی کارائیب 2025

حولات اخیر در دریای کارائیب بار دیگر روابط پرتنش میان ایالات متحده…

سلفی با میرزا کوچک‌خان جنگلی

شب روز دوشنبه 17 شهریورماه با حضور اهالی فرهنگ و ادبیات جایزۀ…

23 شهریور 1404

برزخ پلتفرمی

«رامبد جوان» را با خندوانه می‌شناسیم. هرچند که فیلم و سریال‌های پر…

23 شهریور 1404

دیدگاهتان را بنویسید