تکرار اشتباه

روز گذشته قطعنامه‌ پیشنهادی کره جنوبی رئیس دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل برای تمدید تعلیق تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، با ۹ رای مخالف و ۴ رای موافق و ۲ رای ممتنع، رای نیاورد. با عدم تصویب این قطعنامه مکانیسم ماشه فعال باقی مانده و در انتهای دوره سی روزه مفاد تحریمی قطعنامه‌های قبلی علیه ایران باز خواهند گشت.
کشورهای روسیه، چین، الجزایر و پاکستان به این قطعنامه رای موافق داده، کشورهای آمریکا و اروپایی‌ها رای مخالف و کره جنوبی که پیشنهاد دهنده قطعنامه بود رای ممتنع داد. ترکیب آرا نشان دهنده صف بندی بازیگران در این موضوع است.
ایران در روزهای اخیر تلاش‌هایی برای غیرفعال کردن مکانیسم ماشه انجام داد. توافق عراقچی با گروسی در قاهره از مهمترین آن بود. این توافق بر اساس مطالبه سه کشور اروپایی صورت گرفت. توافقی که حتی عدم اجرای آن هزینه‌های مهمی برای ایران داشت. آژانس حاضر نشده است که حمله آمریکا و رژيم صهیونیستی به تاسیسات مشروع هسته‌ای ایران را محکوم کند. اما ایران با توافق قاهره مشروعیت آژانس را مورد تایید قرار داد و به خروج آژانس از بحران مشروعیت کمک مهمی کرد. در این توافق حتی قانون مصوب مجلس شورای اسلامی رعایت نشد.
رای مخالف اروپایی‌ها و آمریکا به این قطعنامه یک اقدام خصمانه علیه ایران است که طبق اظهارات عراقچی که بر اساس مصوبه کمیته هسته‌ای دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی (نه خود شورای عالی امنیت ملی) منجر به عدم اجرایی شدن توافق ایران با آژانس می‌شود. البته باید دید که تصمیم دولت ایران در این زمینه چه خواهد بود چرا که چنین شرطی در متن توافق وجود نداشته و این را سخنگوی وزارت امور خارجه نیز تایید کرده است.
حدود ۱۰ روز دیگر فرایند فعال شدن مکانیسم ماشه به سرانجام می‌رسد و در این مدت تلاش‌های دیپلماتیک ادامه خواهد داشت. اما نکته مهم این است که بر اساس تجربیات گذشته و خصوصا همین روزها روشن است که امتیازدهی یکطرفه و اعتماد‌سازی یک طرفه نمی‌تواند منجر به حل چالش‌ها و پیشرفت مسایل خارجی شود. این رویکرد غلط باید تصحیح شود.
غربی‌ها خود نیز معترفند که بازگشت قطعنامه‌ها علیه ایران فشار جدیدی بر ایران ایجاد نمی‌کند. لذا در حال نمایش برای افزایش فشار روانی و امتیازگیری از ایران هستند. ایران نباید وارد بازی بدون انتهای امتیازدهی شود. تمدید مکانیسم ماشه یک خطای راهبردی خواهد بود که هزینه‌های بسیار بیشتری نسبت به بازگشت قطعنامه‌ها برای ایران در پی خواهد داشت.
دولت باید به صورت فعال تدابیر لازم برای مدیریت شرایط خصوصا در حوزه اقتصادی را اتخاذ کند. بانک مرکزی و وزارت اقتصاد به راحتی می‌توانند تبعات روانی بازگشت قطعنامه‌ها را مدیریت کنند. با این کار است که پیام قدرت به دشمن مخابره خواهد شد.