سرمایه های ایران

در سال های اخیر ، دکتر سعید جلیلی به طور گسترده به روستاهای مختلف کشور سر زده است و از آنان بازدید کرده است. این اقدام ایشان تنها یک حرکت نمادین نیست، بلکه ریشه در نگاه راهبردی‌اش به ظرفیت‌های روستاها دارد. دکتر جلیلی بارها تأکید کرده که در طول بیش از یک دهه، به جای صرف وقت در جلسات سیاسی، تلاش کرده با حضور در شهرها و روستاها، توانمندی‌های واقعی کشور را بشناسد.
او معتقد است روستاها نه فقط محل سکونت جمعی محدود، بلکه کانون‌های تولید، فرهنگ و همبستگی اجتماعی هستند. در برخی سفرها، دکتر جلیلی به نمونه‌هایی اشاره کرده که مردم روستا با وجود مشکلات اقتصادی و سایر مشکلات، توانسته‌اند فعالیت های بشر دوستانه و اجتماعی و حتی سیاسی چشمگیری را به ثمر رساندند.
علت بازدیدهای دکتر جلیلی از روستاها
روستا به‌عنوان موتور جهش تولید
دکتر جلیلی بارها گفته است که هر روستا می‌تواند سلول جهش کشور باشد.
او باور دارد که آینده اقتصاد ایران نه در انتظار لغو تحریم‌ها، بلکه در شکوفایی ظرفیت‌های مردمی در روستاهاست.
کشاورزی، صنایع کوچک، دامداری و حتی شرکت‌های دانش‌بنیان در روستاها می‌توانند اشتغال و ارزآوری ایجاد کنند.
شناخت مستقیم مشکلات مردم، بازدیدها فرصتی است
برای شنیدن مشکلات واقعی مردم در زمینه مسکن، اشتغال، خدمات عمومی، آب، برق، آموزش و بهداشت.
جلیلی تأکید دارد که تصمیم‌گیری‌های کلان باید بر پایه شناخت میدانی باشد، نه صرفاً گزارش‌های اداری.
تغییر نگاه به روستا
او هشدار داده که نباید روستا را فقط به‌عنوان محل محرومیت دید؛ بلکه باید آن را فرصتی برای توسعه و پیشرفت دانست.
این نگاه باعث می‌شود سیاست‌ ما به جای کمک‌های مقطعی، بر سرمایه‌گذاری پایدار و ایجاد اشتغال متمرکز در روستاها می شود
عدالت اجتماعی و منطقه‌ای
دکتر جلیلی بازدید از روستاها را بخشی از تحقق عدالت می‌داند؛ یعنی همه مناطق کشور باید در مسیر توسعه قرار گیرند، نه فقط شهرهای بزرگ.
او معتقد است که توجه به روستاها می‌تواند شکاف‌های اجتماعی و اقتصادی را کاهش دهد.
مردمی از جنس ایثار
در روستای خرماکلا (مازندران)، دکتر جلیلی گفت: پاسخ آینده اقتصاد کشور در همین ظرفیت‌های مردمی است.
در روستای بیمرغ (گناباد)، او روایت کرد که اهالی با وجود فقر مادی، ۵۰۰ میلیون تومان برای کمک به مردم غزه و لبنان جمع‌آوری کردند؛ این را نشانه‌ای از غنای معنوی و اجتماعی روستاییان دانست
از سوی دیگر، این بازدیدها در فضای سیاسی کشور نیز اهمیت دارند. در آستانه انتخابات، حضور در روستاها می‌تواند فرصتی برای ارتباط مستقیم با مردم، شنیدن مشکلات آنان و ارائه برنامه‌های عملی باشد. دکتر جلیلی با طرح موضوعاتی مانند جهش تولید در روستاها، اشتغال محلی و مسکن، تلاش دارد نشان دهد که برنامه‌هایش بر پایه شناخت واقعی مشکلات و ظرفیت‌ها شکل گرفته‌اند حتی بسیاری از برنامه های ایشان بعد از ایام انتخاب نیز ادامه دارد.
بنابراین، بازدیدهای ایشان را می‌توان ترکیبی از شناخت میدانی، تقویت سرمایه اجتماعی و ارتباط انتخاباتی دانست. این حضورها هم برای مردم روستاها امیدآفرین است و هم برای سیاستمداران فرصتی فراهم می‌کند تا از نزدیک با واقعیت‌های جامعه روبه‌رو شوند تا از نزدیک با درد مردم آشنا شوند.
بازدید مسئولین از روستاها اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا روستاها بخش مهمی از هویت و توان تولیدی کشور هستند. وقتی یک مسئول از نزدیک به روستا می‌رود، مشکلات واقعی مردم را بدون واسطه می‌بیند؛ از کمبود زیرساخت‌ها گرفته تا دغدغه‌های معیشتی و آموزشی. این ارتباط مستقیم باعث می‌شود تصمیم‌گیری‌ها بر اساس واقعیت‌های ملموس انجام شود، نه گزارش‌های اداری.
علاوه بر این، حضور مسئولین در روستاها پیام مهمی برای مردم دارد: اینکه آنان فراموش نشده‌اند و در اولویت برنامه‌های توسعه قرار دارند. چنین دیدارهایی می‌تواند اعتماد اجتماعی را تقویت کند و انگیزه مشارکت مردم در طرح‌های ملی را افزایش دهد.
از منظر اقتصادی نیز، روستاها ظرفیت‌های بزرگی در حوزه کشاورزی، صنایع کوچک و گردشگری دارند. توجه مسئولین به این ظرفیت‌ها می‌تواند زمینه‌ساز اشتغال پایدار و جلوگیری از مهاجرت بی‌رویه به شهرها شود.
در نهایت، بازدید از روستاها تنها یک حرکت نمادین نیست؛ بلکه اگر با برنامه‌ریزی و پیگیری همراه باشد، می‌تواند به تحولی بزرگ در زندگی روستاییان منجر شود و شکاف میان شهر و روستا را کاهش دهد و فاصله های طبقاتی را کمتر نماید.
از استهبان در جنوب تا خرماکلا در شمال
بازدیدهای دکتر جلیلی تنها محدود به بازدید از مشکلات نبوده، بلکه در بسیاری از سفرها نمونه‌های موفقی از پیشرفت مردمی را معرفی کرده است. در بابلسر، فعالان اجتماعی با رویکرد «حکمرانی محله‌محور» نشان دادند که چگونه می‌توان بدون انتظار از بیرون، ظرفیت‌های محله را به فاز اجرایی رساند. آنان محله را مرکز دنیا دانستند و با هم‌افزایی میان امام جمعه، سپاه و فعالان فرهنگی، توانستند ۱۰۳ محله را در مسیر توانمندسازی قرار دهند. دکتر جلیلی این تجربه را مصداقی از همان رویکرد ابتدای انقلاب دانست که مردم خودشان اداره امور را به دست گرفتند.
در ادامه سفر، او به روستای خرماکلا رفت؛ جایی که تحول تدریجی و مهمی در حال وقوع بود. گلخانه‌های متعدد برای تولید لیمو ترش نه توسط سرمایه‌داران، بلکه توسط مردم روستا و در قالب شرکت تعاونی اداره می‌شد. این حرکت از کار فرهنگی آغاز شد و به دستاورد اقتصادی رسید. نادعلی‌زاده، مدیر شرکت تعاونی و فرزند شهید، توضیح داد که دغدغه اصلی آنان نه انباشت ثروت، بلکه رشد و پیشرفت روستا و ارتقای زندگی مردم بوده است. نهادسازی‌های فرهنگی و آموزشی در این روستا، مانند مدرسه‌ای برای تربیت نسل آینده، نشان داد که پیشرفت اقتصادی ریشه در اندیشه فرهنگی دارد. دکتر جلیلی این تجربه را الگویی دانست که می‌تواند روستا را به سلول پیشرفت تبدیل کند.
در گناباد، بازدید از روستای بیمرغ نمونه دیگری از ظرفیت‌های مردمی بود. این روستا عضو باشگاه کشاورزان جوان است و اهالی با تأکید بر ظرفیت جوانان، سند پیشرفت روستا را تهیه کرده‌اند. مشارکت بالای ۹۵ درصدی مردم در انتخابات و کمک بیش از ۵۵۰ میلیون تومان به جبهه مقاومت، در حالی که بسیاری از خانوارها تحت حمایت نهادهای حمایتی بودند، نشان‌دهنده غنای اجتماعی و سیاسی این روستا است. با وجود مشکلات مزمن آب، جوانان بیمرغ دست روی دست نگذاشتند و نیروگاه‌های کوچک خورشیدی و گلخانه‌های کوچک ایجاد کردند.
در همین سفر، جلیلی به روستای سنو نیز رفت؛ روستایی که به «زعفرانی‌ترین روستا» شهرت دارد و از سال ۱۳۹۷ ثبت جهانی شده است. تمام فعالیت‌های کشاورزی این روستا مبتنی بر آب قنات است. با وجود چالش‌های مربوط به سهم آب و قیمت بالای آن، اهالی همچنان در مسیر پیشرفت حرکت می‌کنند. این بازدید نشان داد که حتی در شرایط سخت، مردم روستاها با ابتکار و تلاش می‌توانند مسیر توسعه را ادامه دهند.
دکتر جلیلی در سخنرانی‌های دانشگاهی خود نیز بر همین نکته تأکید کرد. او موضوع بانک آینده و زیان انباشته ۵۰۰ هزار میلیارد تومانی آن را مطرح کرد و گفت اگر این سرمایه در روستاهایی مانند بیمرغ هزینه می‌شد، تحولات بزرگی رقم می‌خورد. او رشد اقتصادی را در چارچوب «رشد با داد» تعریف کرد؛ رشدی که با عدالت همراه باشد. به تعبیر او، کشور آباد با عدالت آباد می‌شود.
همچنین بارها به تجربه برجام اشاره کرد و آن را عبرتی دانست که نباید فراموش شود. وعده رفع تحریم و دور کردن جنگ، در عمل به افزایش تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی منجر شد. دکتر جلیلی تأکید کرد که ملت ایران پیشگام بوده و بسیاری از ملت‌های دیگر تازه به حقیقتی رسیده‌اند که مردم ایران سال‌ها پیش درک کرده بودند.
در کنار نمونه‌هایی چون خرماکلا، بیمرغ و سنو، تجربه‌ی استهبان نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. دکتر جلیلی در سخنان خود تأکید کرد که ایران سرشار از منابع طبیعی و ظرفیت‌های استراتژیک است، اما پیشرفت پایدار تنها با تکیه بر ایمان و تلاش مردم ممکن می‌شود. استهبان نمونه‌ای روشن از این نگاه است؛ شهری که در دوران دفاع مقدس بیش از ۵۵۰ شهید تقدیم کرده و امروز با مدیریت صحیح منابع آب و کشاورزی، الگویی کم‌نظیر در سطح کشور و حتی جهان به شمار می‌رود. صادرات انجیر و ایجاد صنایع تبدیلی در این منطقه نشان می‌دهد که چگونه می‌توان با بهره‌برداری هوشمندانه از ظرفیت‌های محلی، درآمد کشاورزان را افزایش داد و سهم صادرات غیرنفتی کشور را تقویت کرد. فرهنگ ایثار، مسئولیت‌پذیری و همبستگی اجتماعی مردم استهبان، همان روحیه‌ای است که دکتر جلیلی آن را موتور جهش تولید و عدالت اجتماعی می‌داند؛ الگویی که می‌تواند مسیر توسعه پایدار در سراسر ایران را روشن سازد.
اما در مجموع، بازدیدهای دکتر جلیلی از روستاها تنها یک حرکت نمادین نیست؛ بلکه ترکیبی از شناخت میدانی، معرفی الگوهای موفق مردمی، تقویت سرمایه اجتماعی و طرح مباحث کلان اقتصادی و سیاسی است. او نشان داد که روستاها می‌توانند موتور جهش تولید باشند و با اتکا به ظرفیت‌های مردمی، عدالت اجتماعی و پیشرفت پایدار تحقق یابد. تجربه‌هایی مانند خرماکلا، بیمرغ و سنو و استهبان گواهی است بر اینکه آینده اقتصاد و فرهنگ ایران در دل همین روستاها نهفته است.