مسیرهای پیشنهادی برای مشارکت مردم در جنگ اقتصادی

یادداشت ششم: پرداخت سهم بودجه مردمی (آزمایشی)

▫️ یکی از مؤلفه‌های اصلی در حکمرانی اقتصادی موفق، اعتماد عمومی و احساس اثرگذاری مردم در تصمیمات بودجه‌ای است. در شرایط جنگ اقتصادی، که ضرورت هم‌افزایی دولت و مردم بیش از هر زمان دیگری حس می‌شود، باز کردن بخشی از فرآیند تخصیص منابع برای مشارکت مردمی، نه یک اقدام نمادین، بلکه یک ضرورت راهبردی است.

🔶 در همین چارچوب، طرحی با عنوان “پرداخت سهم بودجه مردمی”به‌صورت پایلوت، می‌تواند مقدمه‌ای برای تمرین حکمرانی مشارکتی اقتصادی باشد. ایده آن ساده است: بخشی محدود از بودجه سالانه یک منطقه، شهر یا محله (مثلاً ۳ تا ۵ درصد) در اختیار مردم قرار گیرد تا اولویت تخصیص آن راخودشان تعیین کنند.

🔷 مردم از طریق یک سازوکار مشخص—اعم از سامانه الکترونیکی،نشست‌های محلی، یا نظرسنجی هدفمند—تعیین می‌کنند که آن بودجه درکجا صرف شود: بازسازی مدرسه؟ تجهیز مرکز بهداشت؟ حمایت از تعاونیزنان؟ یا تقویت زیرساخت آب کشاورزی؟ تصمیم نهایی برآمده از نظر عمومی است، ولی اجرا با دستگاه‌های ذی‌ربط باقی می‌ماند.

🔶 مزیت این مدل در چند محور است:
• ارتقاء شفافیت و پاسخگویی در تخصیص منابع؛
• جلب اعتماد و احساس مالکیت مردم نسبت به بودجه عمومی؛
• آموزش عملی مشارکت اقتصادی برای سطوح مختلف جامعه؛
• شناسایی اولویت‌های واقعی، مبتنی بر زندگی روزمره مردم.

🔷 تجربه کشورهای متعددی مانند برزیل (در پروژه بودجه‌ریزی مشارکتی در پورتو آلگره)، هند و حتی برخی شهرهای اروپایی، نشان داده است که این مدل، علی‌رغم سادگی، می‌تواند به‌طرز شگفت‌انگیزی همبستگی اجتماعی را تقویت کند. پرداخت سهم بودجه مردمی، اگر درست طراحی و به‌صورت محدود و پایلوت آغاز شود، می‌تواند نه‌تنها راهی برای افزایش اثربخشی منابع عمومی باشد، بلکه سرآغازی برای پرورش ملتِ مشارکت‌جو، آگاه و مطالبه‌گر نیز هست، در شرایط جنگ اقتصادی، مشارکت فقط به تولید و مصرف محدود نمی‌شود؛ مردم باید در نقشه‌برداری از مسیر هزینه‌کرد کشور نیز شریک باشند.

مقالات مرتبط

از روستا بیاموزید

درس‌های روستا برای مدعیان توسعه روستا درسهایی برای توسعۀ ایران دارد. روستاهای…

روستاهای ایران؛ خاستگاه قهرمانان و نوابغ

در نگاه اول، نقشه ایران را که می‌گشایی، بسیاری از روستاها همچون…

تحقیر روستا؛ تحقیر ایران است

نوعی تفکر در میان بخشی از مدیران کشور جا افتاده که روستا…

دیدگاهتان را بنویسید