از همان ابتدای طوفان الاقصی خلآ حضور رسانهها و مستندسازان ایرانی در غزه حس میشد. اتفاقی که باعث شد تا خط اصلی روایت طوفانالاقصی و مقاومت به دست شبکههای سعودی وقطری بیوفتد. بسیاری از مستنددهای ساخته شده از دل غزه نیز مربوط به همین شبکههاست. تا اینکه جنگ میان رژیم صهیونیستی و لبنان شدت بیشتری گرفت. همزمان با بالاگرفتن درگیریها در لبنان و به ویژه پس از عملیات پیجرها حضور مستندسازان ایرانی در لبنان بیشتر شد و همین موضوع توانست روایت درستی از آن روزهای لبنان برای مردم ایران ارائه دهد.
حالا و با گذشت یکسال از شهادت دبیرکل حزبالله و فرماندهان حزبالله لبنان، روایتهای عمیقتر آن روزها در حال انتشار است. به طوری در سالگرد شهادت سید حسن نصرالله، مستندهای متفاوتی با روایت روزهای جنگ 66 روزه از تلویزیون پخش شد. مستند «پیش از طوفان» یکی از آخرین آثاری است که در رابطه با این موضوع پخش شده است. «پیش از طوفان» اثری با کارگردانی مشترک وحید فرجی و محمدمهدی خالقی است که هر دو از مستندسازان با سابقه این عرصه شناخته میشوند.
مستند قصه بیمارستان دارالحکمه در بعلبعک لبنان را نشان میدهد. جدای از اینکه با روایتی از دل روزهای جنگ مواجهیم، مستند به خوبی نشان میدهد که چگونه «مقاومت» به سبک زندگی مردم لبنان تبدیل شده. به نوعی میتوان گفت این اثر نه روایت صرفا یک روستا بلکه روایت مقاومت این روزهای مردم در سراسر لبنان است.
ما با یک بیمارستان طرف هستیم و قصه آدمهای آن. جایی که رژیم اشغالگر بارها و بارها نشان داده، ابایی از حمله و جنایت در آن ندارد. اما روایت پزشکان و پرستاران این بیمارستان به خوبی نشان میدهد که مقاومت چه ریشه عمیقی در دل این مردم دارد.
مخاطب در این اثر، با اقشار مختللف مردم روبرو میشود. از یک پزشک متخصص که در خارج در خوانده و به لبنان برگشته تا یک آشپز که سی سال است در آن بیمارستان مشغول کار است. گفتگو با این شخصیتها و حتی بعضی از واکنشهای بیماران از بیمارستان «دارالحکمه» یک کاراکتر میسازد. گویی این بیمارستان نماد مقاومت این مردم است. مردمانی که میدانند هر لحظه امکان دارد، بیمارستان مورد اصابت قرار بگیرد اما مقاومت را انتخاب کردهاند. گفتمانی که صرفا در محدوده شعار نمانده و به سبک زندگی آنها تبدیل شده است. ما با یک اثری که صرفا «مضمون» را فریاد بزند طرف نیستیم. بلکه میتوانیم با یک روایت هنرمندانه، قهرمانان واقعی و معمولی این مردم را ببینیم. قهرمانانی که حالا در سراسر این منطقه از غزه تا بعلبک و تهران و صنعا حضور دارند.
از دیگر نکات مستند استفاده از ارشیو است. کارگردان سعی کرده است تا تصاویر تاریخی را ضمیمه مستند و به خوبی از این تصاویر استفاده شده. نه خیلی زیاد و نه خیلی کم. استفاده از تصاویر ارشیوی به قدری نیست که خاصیت اصلی مستند یعنی روایت از دل ماجرا را از آن بگیرد. بلکه استفاده درست از تصاویر آرشیوی به خوبی پیوند تجریه تاریخی مردم لبنان و مقاومت امروزشان را به خوبی نشان میدهد.
این دست مستندها و روایتهای بالاتر از سطح اخبار روزمره به خوبی میتواند واقعیت را به مردم نشان دهد. خصوصا اینکه چنین مستندری قابلیت پخش در دیگر کشورهای منطقه را نیز دارد. علاوه بر کیفیت ساخت، مستند از پس شعارها به صورت هنرمندانه برمیآید. در هر جایی از جغرافیای مقاومت، میتواند ما به ازای خودش را پیدا کند.