به گزارش نشریه فارن افرز در 21 اکتبر 2025 «29 مهر 1404»:
بر اساس تحلیلهای منتشر شده در مقاله «نظم راکد» نشریه فارن افرز، جهان با تحولی بنیادین در نظم بینالمللی روبرو است. شواهد نشان میدهد نظم لیبرال تحت رهبری آمریکا در حال فرسایش است. همانطور که در متن مقاله آمده: «در دنیایی بدون قدرتهای در حال ظهور، ایالات متحده در حال تبدیل شدن به یک ابرقدرت یاغی است، با حس کمی از تعهد فراتر از خود.» این تغییر بنیادین در استراتژی آمریکا آشکار است. به گفته تحلیلگران: «استراتژی ایالات متحده در حال کنار گذاشتن ارزشها و حافظه تاریخی است، و تمرکز خود را به پول و دفاع از سرزمین مادری محدود میکند.»
این تغییر رویکرد، تأثیر مستقیمی بر روابط بینالملل داشته است. متحدان سنتی آمریکا اکنون شاهد تجلی عینی یکجانبهگرایی هستند: «متحدان در حال کشف این هستند که یکجانبهگرایی بیپیرایه چه حسی دارد، چرا که تضمینهای امنیتی به باجگیری حفاظتی و توافقهای تجاری با تعرفهها اجرا میشوند.» پیامدهای این تحول در سطح نظام بینالملل کاملاً آشکار شده است: «این همان منطق قدرت خام است که به برانگیختن دو جنگ جهانی کمک کرد، و پیامدها از هم اکنون آشکار است. نهادهای چندجانبه فلج شدهاند، رژیمهای کنترل تسلیحات در حال فروپاشی هستند و ملیگرایی اقتصادی اوج گرفته است.»
در دوران جنگ سرد، رهبری ایالات متحده بر پایه نوعی قرارداد اجتماعی با متحدانش استوار بود. با سقوط شوروی، “دلیل وجودی” این رهبری از بین رفت. اکنون در غیاب یک رقیب ایدئولوژیک تمامعیار، شاهد دگرگونی بنیادین در نقشآفرینی آمریکا در صحنه جهانی هستیم. نویسنده در بخش پایانی مقاله، چشمانداز نگرانکنندهای ترسیم میکند: «آنچه در افق است، یک کنسرت چندقطبی از قدرتهای بزرگ که جهان را به اشتراک میگذارند نیست، بلکه تکرار برخی از بدترین جنبههای قرن بیستم است: قدرتهای در تقلایی که نظامیگری را پیش میگیرند، دولتهای شکنندهای که فرو میپاشند، دموکراسیهایی که از درون میپوسند و ضامن فرضی نظم که به سوی خودمحوری قومی عقبنشینی میکند.»
این تحلیل جامع نشان میدهد که نظم بینالمللی مبتنی بر قواعد لیبرال در حال تجربه فرسایش جدی است. ایالات متحده به عنوان معمار و حافظ سابق این نظم، با کنار گذاشتن نقش سنتی خود و در پیش گرفتن رویکردی یکجانبه و مبتنی بر قدرت خام، به عاملی برای بیثباتی تبدیل شده است. عواقب این تحول، نه یک جهان چندقطبی متعادل، بلکه دورانی جدید از بیثباتی، درگیری و هرج و مرج است که ویژگیهای آن یادآور تاریکترین دورههای تاریخ میباشد.