پیام جنبش عدم تعهد: مخالفت با انزوای تحمیلی غرب علیه ایران

حمایت گسترده جنبش عدم تعهد از ایران در اجلاس کامپالا، یک دستاورد دیپلماتیک برجسته برای ایران است که تلاش‌های غرب برای انزوای جهانی این کشور را ناکام می‌گذارد. این حمایت، شامل محکومیت حملات به ایران و تأیید موضع ایران در خصوص قطعنامه 2231، جایگاه ایران را در برابر فشارهای بین‌المللی تقویت می‌کند. این اجماع سیاسی، رژیم تحریم‌های بین‌المللی را تضعیف کرده و فرصت‌های جدیدی برای همکاری‌های اقتصادی و سیاسی ایران با کشورهای در حال توسعه ایجاد می‌کند. این رخداد نشان‌دهنده شکست استراتژی غرب و تقویت نفوذ ایران در نظام بین‌الملل است.
حمایت از ایران در برابر تحریم‌ها: همبستگی جنبش عدم تعهد در کامپالا
حمایت گسترده کشورهای عضو جنبش عدم تعهد از جمهوری اسلامی ایران در اجلاس وزرای امور خارجه این جنبش در کامپالا، اوگاندا، یک دستاورد دیپلماتیک برجسته برای ایران محسوب می‌شود که پیامدهای عمیقی برای جایگاه این کشور در نظام بین‌الملل دارد. این حمایت، که در قالب محکومیت حملات رژیم صهیونیستی و آمریکا به ایران، ابراز همبستگی با ایران در برابر تهدیدات، و تأیید موضع ایران در خصوص قطعنامه 2231 شورای امنیت در بیانیه و سند نهایی اجلاس نمود یافت، نشان‌دهنده نفوذ دیپلماتیک ایران در میان کشورهای در حال توسعه است.
جنبش عدم تعهد با بیش از 120 کشور عضو، که اکثریت آن‌ها کشورهای در حال توسعه هستند، یکی از بزرگ‌ترین ائتلاف‌های سیاسی جهان به شمار می‌رود. حمایت این جنبش از ایران در موضوعاتی نظیر محکومیت حملات به تأسیسات هسته‌ای و عملیات تروریستی در لبنان و همچنین پشتیبانی از موضع ایران در رد اسنپ‌بک (مکانیزم ماشه)، پیامی قوی به جامعه جهانی ارسال می‌کند: «اکثریت کشورهای جهان با سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه غرب در قبال ایران مخالف‌اند.» این اجماع سیاسی نشان‌دهنده شکست تلاش‌های غرب برای ایجاد تصویر ایران به‌عنوان یک بازیگر منزوی و آشوبگر است.
کشورهای غیرمتعهد با تأیید مشروعیت اقدامات ایران در دفاع از منافع ملی‌اش، به این کشور امکان می‌دهند تا در مذاکرات بین‌المللی، به‌ویژه در شورای امنیت، با پشتوانه‌ای قوی‌تر ظاهر شود. به عنوان مثال، حمایت از موضع ایران در مورد قطعنامه 2231، که بر اساس آن تحریم‌های تسلیحاتی و سایر محدودیت‌ها باید در تاریخ 18 اکتبر 2025 (26 مهر 1404) به طور کامل لغو شوند، نشان می‌دهد که کشورهای غیرمتعهد نه تنها اسنپ‌بک را غیرقانونی می‌دانند، بلکه بر اجرای کامل این قطعنامه تأکید دارند.
این موضع‌گیری به ایران کمک می‌کند تا در برابر فشارهای ایالات متحده و اروپا، که به دنبال تمدید تحریم‌ها هستند، از یک حمایت گسترده بین‌المللی برخوردار باشد.
این حمایت سیاسی به ایران امکان می‌دهد تا ائتلاف‌های جدیدی را در میان کشورهای در حال توسعه تقویت کند و شبکه‌های اقتصادی و تجاری جدیدی را خارج از دایره نفوذ غرب ایجاد نماید. جنبش عدم تعهد به‌عنوان یک نهاد چندجانبه، بستری برای همکاری میان کشورهایی فراهم می‌کند که اغلب در برابر هژمونی قدرت‌های غربی مقاومت می‌کنند.
این همگرایی استراتژیک نه تنها جایگاه ایران را در نهادهای بین‌المللی مانند سازمان ملل تقویت می‌کند، بلکه به این کشور امکان می‌دهد تا از ظرفیت‌های اقتصادی، سیاسی و حتی نظامی کشورهای عضو برای مقابله با فشارهای خارجی بهره‌برداری کند.
به عنوان مثال، همکاری‌های اقتصادی با کشورهای آفریقایی، آسیایی و آمریکای لاتین، که بسیاری از آن‌ها عضو جنبش عدم تعهد هستند، می‌تواند به کاهش وابستگی ایران به بازارهای غربی و دور زدن تحریم‌ها کمک کند. کشورهای عضو جنبش، مانند هند، آفریقای جنوبی، برزیل و اندونزی، که اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه‌ای دارند، می‌توانند شرکای تجاری مهمی برای ایران باشند. این کشورها، که خود اغلب تحت فشارهای اقتصادی و سیاسی غرب قرار دارند، تمایل دارند تا با ایران به‌عنوان یک شریک استراتژیک همکاری کنند.
همکاری‌های ایران در حوزه‌های انرژی، کشاورزی و زیرساخت‌ها با این کشورها می‌تواند اثرات تحریم‌ها را کاهش دهد و بازارهای جدیدی برای تجارت و سرمایه‌گذاری ایجاد کند. علاوه بر این، حمایت سیاسی این کشورها در نهادهای بین‌المللی می‌تواند به کاهش فشارهای مالی ناشی از تحریم‌ها کمک کند. زیرا آن‌ها می‌توانند در مجامع جهانی مانند مجمع عمومی سازمان ملل یا سازمان تجارت جهانی از ایران حمایت کنند.
حمایت جنبش عدم تعهد از ایران نشان‌دهنده ناکامی پروژه انزوای جهانی ایران است که از سوی ایالات متحده و متحدانش دنبال می‌شود و رژیم تحریم‌های بین‌المللی را به طور قابل توجهی تضعیف می‌کند. تحریم‌های یک‌جانبه ایالات متحده با هدف انزوای اقتصادی و سیاسی ایران طراحی شده‌اند و از طریق ایجاد محدودیت‌های مالی، تجاری و تکنولوژیکی، به دنبال تضعیف اقتصاد ایران و محدود کردن توانایی این کشور در پیگیری برنامه‌های توسعه‌ای و دفاعی خود هستند. اما حمایت بیش از 100 کشور عضو جنبش عدم تعهد از موضع ایران در خصوص قطعنامه 2231 و رد اسنپ‌بک، مشروعیت اقدامات یک‌جانبه غرب را زیر سؤال می‌برد. این مخالفت نه تنها به معنای حمایت سیاسی از ایران است، بلکه به طور عملی می‌تواند از اجرای تحریم‌های جدید جلوگیری کند.
به عنوان مثال، تأکید کشورهای غیرمتعهد بر انحلال قطعنامه 2231 در موعد مقرر، راه را برای لغو تحریم‌های تسلیحاتی و سایر محدودیت‌ها هموار کرده و به ایران امکان می‌دهد تا در حوزه‌هایی مانند تجارت تسلیحات و توسعه فناوری‌های پیشرفته با آزادی بیشتری عمل کند. این رخداد نشان می‌دهد که استراتژی غرب برای انزوای ایران نه تنها موفق نبوده، بلکه به تقویت جایگاه ایران در میان کشورهای در حال توسعه منجر شده است. در نهایت، حمایت جنبش عدم تعهد از ایران در اجلاس کامپالا یک دستاورد دیپلماتیک بزرگ برای جمهوری اسلامی است که پیامدهای بلندمدتی برای جایگاه این کشور در نظام بین‌الملل خواهد داشت. این حمایت به ایران امکان می‌دهد تا با اطمینان بیشتری در مسیر توسعه ملی و دفاع از منافع خود گام بردارد و تلاش‌های غرب برای انزوای این کشور را ناکام بگذارد.