حجاب؛ راهی به سوی کرامت انسانی

با الهام از الگوی تمام‌عیار، حضرت فاطمه زهرا(س):

در روزگار پرهیاهویی که ارزش‌ها در معرض تردید و تغییرات پرشتاب قرار گرفته‌اند، بازگشت به مبانی اصیل هویت زن مسلمان بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر می‌رسد. حجاب به عنوان یکی از بنیادی‌ترین مؤلفه‌های کرامت زن، از موضع تحمیل و اجبار سربر نمی‌آورد؛ بلکه ریشه در نگاه انسانی، تربیتی و تمدنی اسلام دارد؛ نگاهی که زن را محور تکوین نسل، سرچشمه آرامش جامعه و مظهر عقلانیت و نورانیت می‌داند.
الگوی روشن: حضرت فاطمه زهرا(س)
در میان تمام شخصیت‌های تاریخی و دینی، هیچ‌کس به اندازه حضرت فاطمه زهرا(س) توان ارائه الگویی جامع برای زن مسلمان امروز را ندارد. ایشان نه فقط دختر پیامبر(ص)، که معیار سنجش فضیلت، مدرسه معرفت، و نمونه عینی تلفیق وقار، علم، حضور اجتماعی و حفظ کرامت زنانه است. آنچه از سیره ایشان الهام می‌گیریم، بیش از یک دستور ظاهری است؛ شیوه‌ای برای زیستن است.
در نگاه حضرت زهرا(س)، حجاب نه یک محدودیت، که حفاظتی از ارزش وجود انسان است. روایات فراوانی از ایشان نقل شده که نشان می‌دهد توجه به مصونیت زن، بخشی از حکمت الهی در ساخت تمدن انسانی است؛ تمدنی که زن در آن تکریم می‌شود، نه تبدیل به کالای نمایش اجتماعی.
آسیب‌ها؛ وقتی بی‌قیدی بنیان خانواده را نشانه می‌رود
امروز یکی از آسیب‌های جدی جوامع، به‌ویژه جوامع در حال گذار فرهنگی، بی‌بندوباری ظاهری و رفتاری است؛ آسیبی که بیش از همه متوجه زنان است؛ زیرا زنان ستون تربیت نسل و آرامش خانواده‌اند. شکل‌گیری فرهنگ سطحی‌نگری و جسم‌محوری، ناگزیر هویت زن را تضعیف و نقش تربیتی او را کم‌رنگ می‌کند.
رهبر انقلاب نیز بارها بر این نکته تأکید کرده‌اند که: حجاب فقط یک پوشش نیست؛ یک گفتمان تمدنی است.
بی‌حجابی تنها از ظاهر شروع نمی‌شود، بلکه کم‌کم به سست شدن بنیان خانواده، افزایش نگاه ابزاری به زن و تضعیف امنیت اجتماعی منتهی می‌شود. مقابله با این روند، نیازمند جهاد تبیین، آگاهی‌بخشی درست و ارائه الگوهای روشن است.
خیرِ کثیر؛ آگاه‌سازی نسل جوان
جامعه‌ای که می‌خواهد آینده‌ای مطمئن داشته باشد، باید سرمایه اصلی خود یعنی جوانان را درست آگاه کند. نسل جدید اگر حقیقت حجاب را—نه به عنوان محدودیت، بلکه به عنوان یک قدرت فرهنگی—بشناسد، از آن استقبال خواهد کرد.
جوان امروز پرسشگر است؛ و پاسخ او باید در سطح معرفتی و عقلانی باشد. در این میان، بازخوانی سیره حضرت زهرا(س) می‌تواند چراغی روشن باشد؛ چراغی که نشان می‌دهد زن مسلمان می‌تواند در عین حضور فعال و مؤثر در جامعه، کرامت خدادادی خود را حفظ و تقویت کند.
حجاب؛ انتخاب آگاهانه برای ساخت آینده
می‌توان گفت که حجاب، نه فقط محافظ فرد، بلکه دوام اَمنیّت معنوی و اخلاقی جامعه است. زن محجبه، با آراستگی رفتاری و ظاهری خود، پیام روشنی به جامعه می‌دهد:
کرامت من، محور هویت من است.
مسلماً هر تحول عمیقی زمانی موفق خواهد بود که با گفت‌وگو، تبیین، احترام و تقویت هویت دینی و فرهنگی همراه باشد. امروز بیش از هر زمان دیگر، نیاز داریم که با الهام از سیره فاطمی، گفتمان اصیل حجاب را بازتعریف و بازسازی کنیم؛ گفتمانی که بر پایه عقلانیت، محبت، عزت و آگاهی بنا شده است.