توسط : روایت زنان تاثیر گذار ایرانی به قلم جمعی از نویسندگان برگرفته از مجله سها:
کتاب «دختران ایران؛ روایت زنان اثرگذار ایرانی» حاصل سفری چندساله در زندگی زنانی است که هر یک بخشی از هویت انقلاب اسلامی را ساختهاند؛ زنانی از میدان علم، جهاد، عدالت، ادبیات، ورزش و کارآفرینی که سرمایه وجودی خود را به سودی اجتماعی تبدیل کردهاند.
این روایت از دل مجموعه «همبازی» آغاز شد؛ جایی که ابتدا هدفش تولید بازیهایی با مفاهیم انقلاب بود. بازیهایی ساده اما عمیق؛ مثل آشنایی با دانشمندان ایرانی و ارزشهایی چون خودباوری، شجاعت و عزت امت اسلامی. کمکم بخشهای دیگری شکل گرفت؛ از ادبیات و تجربهنگاری تا واحد زنان که مأموریتش یافتن الگوهای اصیل زن ایرانی بود؛ الگویی متفاوت از الگوهای تقلیدی غرب و شرق.
در جستوجوی زنان اثرگذار، تیم پژوهشی به ۹۴۸ نام رسید که بعد از پالایش، چکیده آن شد ۱۶ زن؛ زنانی که شوق زیستن، مبارزه، عقلانیت، ایمان و مسئولیت اجتماعی ویژگی مشترکشان بود.
زنانی که قاعدههای همیشگی را شکستند: قاضیای که گفت «نه!»
روایت نخست، قصه زنی است که در دههای پرچالش وارد دستگاه قضا شد؛ دومین گروه زنان قاضی بعد از انقلاب. او مقابل فشارهایی که میخواستند زنان را از عرصه قضاوت کنار بگذارند ایستاد. وقتی مسئولی به او گفت «بهتر است دستهجمعی استعفا بدهید»، تنها یک کلمه گفت: «نه!»؛ نهای که وزنش هنوز روی دل شاگردانش مانده است.
او بعدها با تأسیس مجتمع قضایی «شوق زندگی» چهرهای تازه به عدالت بخشید؛ قضاوتی همراه با مشاوره، انسانیت و نگاه زنانهای که حل بحران را نه فقط در حکم، بلکه در احیای امید میدید.
استادی که نظریه «سهمگذاری» را زنده کرد
مسیر روایت سپس به اتاق دکتر معصومه اسماعیلی در دانشگاه علامه میرسد؛ استاد تمام روانشناسی و رئیس انجمن مشاوره ایران. او معتقد است هر انسان ظرفیتی دارد که اگر بروز ندهد، در حق خود جفا کرده است. نظریهاش درباره «سهمگذاری» و مثال معروفش از «ماه» که نور خورشید را بازتاب میدهد، تصویری است از زنانی که نقششان را شناختهاند و با همان نقش، جهان اطرافشان را روشن میکنند.
سپیده کاشانی؛ شاعر جبههها
در روایتی دیگر، صدای سپیده کاشانی را میشنویم؛ شاعری که شعرش را سلاح مبارزه کرد. خبرنگاری به او گفت: «به خاطر حملات دشمن از منطقه بروید» و او پاسخ داد: «خونم از خون برادرانم رنگینتر نیست.»
سپیده سه سال تمام میان جبههها و شهر رفتوآمد کرد تا صدای مقاومت را زنده نگه دارد.
اولین زن فرمانده سپاه
در سال ۱۳۵۸ در جلسهای طولانی، امام خمینی(ره) فرماندهی سپاه همدان را به یک زن سپرد. تصمیمی که بسیاری را شگفتزده کرد؛ اما همین انتخاب نشان داد انقلاب اسلامی زن را نه مانع، که نیرویی برای ساختن آینده میداند.
اولین زن مجتهده جهان اسلام
روایت بعدی از زنی است که هفت فرزندش را از دست داد اما درس و جستوجوی علم را رها نکرد. او شاگرد برجسته فقیهان بزرگی چون دهکردی و شریف بود. آنقدر در علم دین پایدار ماند که به اولین زن مجتهده جهان اسلام تبدیل شد. زندگیاش برهانی است بر اینکه ظرفیت زن مؤمن، فراتر از کلیشههایی است که سالها بر او تحمیل شده بود.
پیشرفت، فقط در شهر نمیماند:
زهرا صادقی؛ زن روستایی که ساختارها را تغییر داد. او از روستایی خشک در صد کیلومتری اصفهان برخاست؛ اما با ایجاد صندوق قرضالحسنه، هیئت، تعاونی و فعالیت فرهنگی، نشان داد که پیشرفت مرز شهری و روستایی ندارد. خانوادهاش هم ناخواسته در این حرکت شریک شد؛ چون حرکت زنانه همیشه خانواده را با خود میکشد.
افتخار جهانی با حجاب هاشمیه متقیان؛ رکوردشکن جهان
در مهمترین میدان ورزش معلولان جهان، هاشمیه ایستاد با لباسی هماهنگ با پرچم ایران. مقنعه و کلاهش را طوری انتخاب کرد که در مسابقه تکان نخورد. در پرتاب سوم، رکورد دنیا را شکست. گزارشگر با هیجان فریاد زد: «بارکالله هاشمیه متقیان!» و تصویری از زنی را ثبت کرد که با حجاب، با محدودیتها و با ارادهاش جهان را به احترام واداشت.
شانزده زن، شانزده جهان
نامهایی چون فاطمه خطیب، معصومه اسماعیلی، سپیده کاشانی، هاشمیه متقیان، زهرا صادقی، مرضیه حدیدچی، عصمت احمدیان، مرجان نازقلیچ و دیگران در کتاب «دختران ایران» کنار هم قرار گرفتهاند. هر کدامشان رنگی از رنگینکمان هویت زن مسلمان ایرانی را کامل کردهاند.
انقلاب اسلامی زن را نه خانهنشین میخواهد، نه اسیر الگوهای غربی. زن ایرانی در این روایتها زنی است که هم مادر است، هم فعال اجتماعی؛ هم قاضی، هم شاعر؛ هم فرمانده، هم کارآفرین. و این تنوع، همان الگویی است که میتواند نسل جدید دختران را به خودباوری برساند.
