توسط : ▫️ دولت چهاردهم جمهوری اسلامی ایران به ریاست مسعود پزشکیان از ۷مرداد ۱۴۰۳ با شعار «دولت وفاق ملی» کار خود را آغاز کرد. پزشکیان که با وعده‌هایی چون اصلاح روابط خارجی، کاهش فیلترینگ اینترنت وارد عرصه شد. با این حال، در یک سال گذشته، عملکرد این دولت در حوزه‌های مختلف با انتقادات گسترده‌ای همراه بوده است. از ناکامی در تحقق وعده‌ها تا مدیریت ضعیف بحران‌ها، کارنامه دولت چهاردهم نقاط ضعف قابل‌توجهی را نشان می‌دهد. در ادامه به بررسی چالش‌های این دولت در حوزه‌های اقتصادی، زیرساختی، سیاست خارجی و اجتماعی می‌پردازیم.
وعده‌های اقتصادی در سایه تورم و بی‌ثباتی
🔶 دولت چهاردهم با وعده‌هایی چون تثبیت بازار بورس، کاهش کسری بودجه و بهبود معیشت مردم پا به میدان گذاشت. با این حال، گزارش‌ها نشان‌دهنده ناکامی در این حوزه‌هاست. بر اساس پست‌های منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی، بازار سرمایه در سال اول دولت پزشکیان شرایط بدتری را تجربه کرده و دولت عملاً نقشه راه مشخصی برای بهبود بورس ارائه نکرده است. شاخص بورس که پس از پیروزی پزشکیان در ۱۶ تیر ۱۴۰۳ رشد ۲٫۹درصدی را تجربه کرده بود، در ادامه با افت‌های پی‌درپی مواجه شد و سرمایه‌گذاران را ناامید کرد.
🔷 تورم همچنان یکی از معضلات اصلی اقتصاد ایران است. جهش تورم در سال اول دولت فشار سنگینی بر اقشار کم‌درآمد وارد کرده است. افزایش قیمت کالاهای اساسی مانند مواد غذایی و مسکن، همراه با عدم تحقق وعده‌های مربوط به کنترل قیمت‌ها، انتقادات گسترده‌ای را به دنبال داشته است. وعده پزشکیان برای عدم تأمین کسری بودجه از بورس نیز عملی نشد. این ناکارآمدی‌ها، اعتماد عمومی به سیاست‌های اقتصادی دولت را کاهش داده است.
بحران آب و ناترازی انرژی
🔶 بحران آب یکی از جدی‌ترین چالش‌های دولت چهاردهم بوده است. رییس جمهور خود در اظهاراتی به این بحران اشاره کرده و آن را «جدی‌تر از آنچه تصور می‌شود» توصیف کرده است. با این حال، دولت در سال اول نتوانسته برنامه‌ای مؤثر برای مدیریت منابع آبی ارائه دهد. قطعی‌های مکرر برق و کمبود آب آشامیدنی در شهرهای بزرگ، به‌ویژه در تابستان ۱۴۰۴، زندگی روزمره مردم را مختل کرد. سعی متداوم بر تعطیلی ادارات از سوی دولت باعث شده است نمود خارجی این بی‌برنامگی برای عموم ملموس‌تر باشد.
🔷 پزشکیان در سخنرانی‌های متعدد بر ناترازی‌های انرژی تأکید کرده و از ضرورت هم‌افزایی برای حل این مشکلات سخن گفته است. اما نبود برنامه‌های عملیاتی و اولویت‌بندی نادرست طرح‌های کلان، مانع از پیشرفت در این حوزه شده است. به عنوان مثال، پروژه‌های زیرساختی در حوزه آب و برق به دلیل مدیریت غیرمتمرکز و پراکنده‌کاری، پیشرفت قابل‌توجهی نداشته‌اند.
سراب اعتمادسازی
🔶 در حوزه سیاست خارجی، پزشکیان وعده بهبود روابط با غرب برای کاهش تحریم‌ها و تقویت دیپلماسی با همسایگان را داده بود. با این حال، عملکرد دولت در این حوزه چندان موفق نبوده است. اگرچه سفرهایی مانند سفر ريیس جمهور پزشکیان به قطر و امضای ۶ سند همکاری در ابتدای شروع به کار دولت را بتوان نوعی تلاش برای تقویت روابط منطقه‌ای تلقی کرد، اما این اقدامات به نتایج ملموس اقتصادی منجر نشده است. مذاکرات با آمریکا نیز که به صورت غیرمستقیم توسط دولت از سر گرفته شده بود با شروع جنگ تحمیلی علیه کشور در ردیف تلاش‌های مذبوحانه برخی دولت‌ها در زمینه اعتماد به غرب قرار گرفت.
گشایش‌ها محدود و ادامه نارضایتی‌ها
🔷 پزشکیان در تبلیغات انتخاباتی خود بر گشایش‌های اجتماعی و فرهنگیتأکید داشت. با وجود عدم تحقق درصد زیادی از این وعده‌ها ارسال لایحه‌یمقابله با «محتوای خلاف واقع در فضای مجازی» به مجلس که از سوی دولت انجام شد باعث راه افتادن سیل انتقادات از طرف طیف حامی دولت شد. برخی این اختلاف در وعده و عمل را عدم صداقت تلقی کرده‌اند. هر چند این لایحه از سوی دولت پس گرفته شد اما سعی در دستاوردسازی از این اتفاق نشان از دست خالی دولت در این زمینه دارد.
🔶 پایان سال اول دولت پزشکیان با چالش‌های فراوان در تحقق وعده‌های انتخاباتی و مدیریت بحران‌هاست. اگرچه پزشکیان با شعار وفاق ملی و گشایش اجتماعی وارد عرصه شد، اما ضعف در اجرا، نبود برنامه‌های منسجم و محافظه‌کاری در تصمیم‌گیری‌ها، مانع از پیشرفت قابل‌توجه شده است. این بی‌عملی دولت و از دست رفتن زمان با یک نگاه جامع در گام اول نشانگر عدم شناخت درست از مشکلات و در گام دوم از عدم وجود برنامه‌ریزی دقیق حکایت دارد. انتظار می‌رود دولت وفاق ملی با توجه به شرایط ویژه‌ی پسا جنگ قدم‌های بعدی خود را به گونه‌ای تنظیم کند که دچار دام‌هایی مشابه آنچه که در مذاکرات اخیر با آمریکا گرفتار آن شد نگردد و در موضوعات داخلی نیز تمرکز زیادی را برای انتخاب راه حل‌های معتبر برای حل مشکلات اتخاذ نماید.
