30 سوال ارزی از آقای رئیس‌جمهور

با گذشت 14 ماه از شروع به¬کار دولت چهاردهم و کاهش بیش از 50 درصدی ارزش پول ملی در این مدت، نه تنها آقای رئیس¬جمهور موضعی در این خصوص نداشته اند بلکه به نظر می رسد رسانه ها و حتی مجلس شورای اسلامی نیز از ایشان در این خصوص مطالبه مشخصی برای توضیح ندارند. لذا بخشی از دهها سوال روشنی که می¬توان از دولت در خصوص وضعیت فعلی و راهکارهای برون رفت پرسید در ادامه ذکر می¬شود، به امید آنکه دولت از سکوت فعلی در این خصوص خارج شود.
1 چرا در طول دوره بعد از انتخابات ریاست جمهوری، تقریبا هیچ موضعی در خصوص ثبات و کنترل نرخ ارز و حفظ ارزش پول ملی نداشته اید؟
2 نگاه های مختلفی راجع به مدیریت بازار ارز بین مسئولان اقتصادی دولت شما وجود دارد، جمع بندی اجرایی جنابعالی پس از گذشت یکسال به چه نظری نزدیک است و برنامه ای برای اجرایی شدن نظرات شما در نظر گرفته شده است یا خیر؟
3 آیا بنایی برای تدوین بودجه جامع ارزی که بایستی مشابه بودجه ریالی سالانه باید تمامی منابع و مصارف رسمی و غیررسمی ارزی کشور در طول یک سال را برای دولت، شفاف و دقیق ترسیم کند)، وجود دارد؟ از چه دستگاهی خواسته شده است؟
4 با توجه به مشکلات قبلی در تخصیص ارز کالاهای اساسی مانند عدم برنامه ریزی برای خرید بلندمدت و تجمیعی و عدم توجه به زمان فصل برداشت و سطح ذخایر راهبردی آیا تغییری در راستای بهینه شدن خرید واردات کالاهای اساسی چه اقداماتی انجام شده است؟
5 در طول یک سال گذشته چه میزان به استفاده از روش تهاتر در تامین کالاهای مورد نیاز کشور افزوده شده است؟
6 آیا از وزارت جهاد کشاورزی خواسته شده است که برای جایگزینی واردات مانند استفاده از پس‌ماند محصولات کشاورزی برای خوراک دام یا واردات دانه های روغنی به جای روغن برنامه اجرایی ارائه نماید؟
7 طبق اعلام کارشناسان مربوطه بیش از ۳۶ درصد واردات تجهیزات پزشکی که مجموعا حدود 4 میلیارد دلار به آن ارز تخصیص می یابد، اقلامی است که امکان تولید داخلی دارند، برای تشویق و سرعت‌بخشی به پروژه‌های داخلی‌سازی دارو و تجهیزات پزشکی چه برنامه ای دارید؟ به طور خاص برای پالایش پلاسما که سالانه ۳۰۰ میلیون دلار ارزبری دارد، چه تدبیری برای رفع موانع آن فعال شدن در داخل کشور دارید؟
8 طبق برنامه تدوین شده در وزارت صمت دولت سیزدهم می توان در افق 3 ساله 30 درصد از واردات صنعتی را داخلی سازی نمود، آیا آن برنامه در وزارت صمت دولت جدید بررسی شده است و در صورت قابلیت اجرا، چند درصد پیشرفت داشته است؟ آیا به استفاده از مشوق هایی مانند افزایش سقف کنترل ترازنامه برای این حوزه فکر شده است؟
9 آیا همچنان تخصیص ارز برای واردات گوشی های آیفون را اولویت می دانید؟ تدبیر وزارت صمت برای میزان ارزبری بالای خودروهای وارداتی و مونتاژی چیست؟
10 همانطور که می دانید بخشی از فشار بر منابع ارزی، نه از ناترازی تجارت رسمی، بلکه از مصارف غیررسمی و غیرقانونی وارد می‌شود که حجم معاملات بالایی نیز دارد، نگاه شما به این مساله چیست؟ در صورت مضر دانستن آن، برای چگونگی کاهش آن چه برنامه ای در نظر گرفته شده است؟
11 تأخیر در تخصیص ارز به واردکنندگان رسمی که حتی گاهی چندماه فاصله بین ثبت سفارش و تخصیص ارز ایجاد می شود، فشار مضاعفی برای تامین ارزکنندگان به بازار آزاد وارد می‌کند، تدبیر جنابعالی و دستورتان به بانک مرکزی برای حل این معضل چیست؟ آیا مصوبه ترخیص 90 درصد از کالای وارداتی بدون تخصیص ارز را ادامه خواهید داد؟
12 برای انطباق نقشه ارزی و تجاری کشور، چه مسیری پیش روی دولت است؟
13 برای دغدغه حفظ دارایی مردم در شرایط تورمی، راهکار دولت چیست؟ چه محل های سرمایه گذاری جایگزینی برای مردم در نظر گرفته اید؟
14 موضع جنابعالی در خصوص قیمت ارز مسافرتی چیست؟ برای نیاز مسافران بیش از سهمیه اختصاصی بانک مرکزی چه مسیری پیش بینی شده است؟
15 در خصوص حل موضوع حواله‌های ارزی ارسالی اتباع خارجی به خارج از کشور، در عین حال که به بخش تولید و خدمات در کشور صدمه ای وارد نشود، چه تصمیمی اتخاذ کرده اید؟
16 در شرایط محدودیت منابع ارزی، آیا محدودیتی برای واردات کالاهای لوکس و غیرضرور قائل هستید یا معتقدید واردات کالاها علی السویه است؟ سازوکار اعمال نظرتان چیست؟
17 برای رفع تهدات ارزی صادرکنندگان و نیز جلوگیری از افزایش خروج سرمایه چه آسیب شناسی انجام شده و چه دستوراتی به دستگاه های ذی ربط داده اید؟
18 موضع دولت در مورد سهمیه های اختصاصی برای واردات ته‌لنجی که سهم قابل‌توجهی از واردات پیدا کرده، چیست؟
19 چرا راه اندازی سامانه جامع انرژی و سیستم اندازه گیری برخط نفت و فراورده های نفتی و گازی که مهم ترین خواسته قانون برنامه هفتم برای جلوگیری از قاچاق سوخت و هدررفت منابع نفتی است، پیشرفتی نداشته است؟
20 چه اقداماتی برای کاهش اثرگذاری معاملات سفته بازانه بر قیمت ارز مانند کانال های تلگرامی و بازارهای خرید و فروش ارز فردایی و… انجام شده است؟ آیا برنامه ویژه ای برای شناسایی رفتارهای مشکوک و الگوهای معاملات ارزی وجود دارد؟
21 برای برقراری حکمرانی ریال در قانون برنامه هفتم مقرر شده بود که ظرف یک سال برنامه تحقق ارائه شود، چرا تاکنون ارائه نشده است؟ بخش بزرگی از تراکنش‌های بانکی، فاقد شناسه یکتا و قابل ردیابی است، اقدامات دولت در این راستا چه بوده است؟
22 برای اینکه انواع ابزارهای پرداخت موجود در فرایند ریال مانند تراکنش های درون بانکی، کارتخوان، چک، پرداختیارها، صندوق های قرض الحسنه، صرافی های رمزارز و موارد مشابه به صورت یکپارچه تحت نظارت کامل و برخط بانک مرکزی و دستگاههای مسئول باشند، چه اقدامات جدیدی صورت پذیرفته است؟
23 با گذشت بیش از 14 ماه از آغاز دولت، بستر اجرایی قانون مالیات بر سوداگری و سفته بازی که از اتصال صورتحساب های معاملات به تراکنش های بانکی قرار بود ایجاد شود و در دولت قبل فرایند آن آغاز شده بود، چه سرانجامی داشته است؟ همانطور که مستحضرید این قانون از ادغام دو طرح حکمرانی ریال و مالیات بر عایدی سرمایه تشکیل شده است و سازمان امور مالیاتی از سالها قبل در جریان جزییات اجرایی قانون بوده است.
24 با توجه به وجود ظرفیت شناسایی و محدودیت فعالیت های پرخطر، رصد لیست اشخاص تحت مراقبت، تعیین سطح فعالیت مجاز غیرحضوری در قانون مبارزه با پولشویی، چه میزان از این ظرفیت برای کنترل معاملات سفته بازانه استفاده شده است؟
25 روشن است که سامانه جامع تجارت که با وظیفه شفافیت زنجیره توزیع کالاهای وارداتی از گمرک تا توزیع کننده خرد ایجاد شده است، همچنان ضعف های متعددی دارد. عدم اتصال اطلاعات بنادر به سامانه جامع انبارها، عدم تعریف شناسه کالاهای کشاورزی، عدم رصد هوشمند بارنامه ها و… از جمله این نقائص است. برای تکمیل این سامانه چه برنامه عملیاتی و با چه زمانبندی به وزارت صمت و سایر دستگاه های مربوطه ابلاغ شده است؟
26 برای افزایش تبدیل نفت و گاز به فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی، برنامه پیش رو در سال¬های آینده چیست؟
27 برای جمع آوری و امکان صادرات گازهای همراه نفت طبق قانون برنامه هفتم، چه دستورات اجرایی صادر شده است؟
28 گام های عملیاتی و زمانبندی جزئی دولت برای افزایش صادرات محصولات صنعتی، معدنی، خدمات فنی¬مهندسی و فناوری‌های دانش‌بنیان و کشاورزی چیست؟ آیا ظرفیت خالی هر بخش برای استفاده صادراتی احصاء شده است؟
29 تقسیم مسئولیت روشن و برنامه اجرایی جذب سرمایه خارجی یا طرح های مشارکت از کشورهای همسایه و شرکای راهبردی طبق توافقات قبلی انجام شده، توسط چه شخص یا دستگاهی در دولت انجام شده است؟ چه پروژه هایی اولویت این امر قرار گرفته است؟
30 در مورد سازوکار تحقق و ساختار مدیریت نظام ارزی کشور، چه طراحی دارید؟